ΚΕΝΤΡΟΥ-ΑΓΑΘΟΠΟΥΛΟΥ, ΜΑΡΙΑ


ΚΕΝΤΡΟΥ-ΑΓΑΘΟΠΟΥΛΟΥ, ΜΑΡΙΑ

Στη Θεσσαλονίκη έκανε τις εγκύκλιες σπουδές της.

 Πληροφορίες: 
Όνομα:  ΜΑΡΙΑ
Επίθετο:  ΚΕΝΤΡΟΥ-ΑΓΑΘΟΠΟΥΛΟΥ
Εργογραφία: 

Εμφανίστηκε στα γράμματα το 1961 με την ποιητική της συλλογή: Ψυχή και Τέχνη.
Ποιήματα της βρίσκονται σε πολλές Ανθολογίες της Ελλάδας, καθώς και σε ξένες.

Μεταφράσεις ποιημάτων της έχουν γίνει στα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά, πολωνικά, ρουμανικά, ισπανικά, σερβικά. Διηγήματά της βρίσκονται σε γερμανικές aνθολογίες.

Έχει κάνει ομιλίες για πρόσωπα και πράγματα της ποίησης: Λέσχη Γραμμάτων και Τεχνών, Θεολογική Σχολή του Α.Π.Θ., Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο, Εταιρία Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης και αλλού. Κείμενό της πεζογραφικό και ποιητικό και διδάσκεται στην Γ' Γυμνασίου και Γ' Λυκείου, αντίστοιχα, από τα βιβλία "Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας".

ΠΟΙΗΣΗ


Ψυχή και τέχνη, Θεσσαλονίκη 1961
Διασταυρώσεις, Θεσσαλονίκη 1965 (Βραβείο Δήμου Θεσσα¬λονίκης 1964, ως ανέκδοτη συλλογή)
Περίπτωση σιωπής, Θεσσαλονίκη 1968
Μεγεθύνσεις, εκδ. Νέας Πορείας, Θεσσαλονίκη 1971
Αρμιλλάρια, εκδ. Νέας Πορείας, Θεσσαλονίκη 1973
Τα τοπία που είδα, εκδ. Νέας Πορείας, Θεσσαλονίκη 1975
Τα επακόλουθα, εκδ. Νέας Πορείας, Θεσσαλονίκη 1978
Θαλασσινό ημερολόγιο, εκδ. Διαγωνίου, Θεσσαλονίκη 1981
Μετανάστες του εσωτερικού νερού, εκδ. Διαγωνίου, Θεσσα¬λονίκη 1985
Η σκοτεινή διάρκεια των ημερών, εκδ. Διαγωνίου, Θεσσαλο¬νίκη 1993 (Βραβείο Νικηφόρου Βρεττάκου 1994)
Το οκτασέλιδο του Μπιλιέτου, νούμερο 13, Παιανία, Απρίλιος-Ιούνιος 1997
Επιλογές και σύνολα. Ποιήματα (1965-1995), Νησίδες, Σκόπελος 2001
Σαλκίμ, Νεφέλη, Αθήνα 2001
Σεντόνια της αγρύπνιας, Μεταίχμιο, Αθήνα 2006

ΠΕΖΑ


Συνοικισμός Σιδηροδρομικών, αφήγημα, Κέδρος, Αθήνα 1998
Στο δωμάτιο, διηγήματα, Νεφέλη, Αθήνα 1999
Η παραίτηση, διηγήματα, Κέδρος, Αθήνα 2002 (Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών, του Ιδρύματος Πέτρου Χάρη, 2003)
Οι μικρές χαρές, διηγήματα, Μεταίχμιο, Αθήνα 2005

ΔΟΚΙΜΙΑ


Δοκίμια και δοκιμασίες, Νησίδες, Σκόπελος 1999

 

ΒΙΝΤΕΟ (Βιντεοσκόπηση Χρήστος Κούκης)


Διεύθυνση: 

Ιωάννου Δέλλιου 7,
546 21 Θεσσαλονίκη


Έτος γέννησης:  1930
Τόπος γέννησης:  Θεσσαλονίκη
Τίτλος αποσπάσματος:  ΠΟΙΗΜΑΤΑ
Κείμενο αποσπάσματος: 

ΜΥΣΤΙΚΗ ΑΠΟΥΣΙΑ

Εγώ δεν γεννήθηκα ακόμα
Κι ας λέω
Πως έζησα την τόση ζωή
Ακέρια.
Περιφέρομαι
Πίσω από πράσινα πλέγματα.
Η μόνη προέκτασή μου
Αλυσίδα από παράξενα έμβρυα.

Ο κόσμος με βλέπει
Μ' ονομάζει
Αγγίζει τα ρούχα μου
Λέει ακόμα πως ακούει τη φωνή μου.
Δεν γνωρίζει
Τη μυστική μου απουσία.

Από τη συλλογή Διασταυρώσεις, 1965


ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ

Απλώνω το πρόσωπό μου την κάθε ώρα
Στον ειδωλολάτρη καθρέπτη των ματιών μου
Τα υπάρχοντά μου συνάζω ωσάν φιλάργυρος
Τα ωραία εγκλήματά μου τακτοποιώ.
Είμαι το χέρι των στερημένων
Ασθενική γυναίκας μήτρα
Περίπτωση πρόωρης πτώσεως
Κυνηγώ μιαν ηλιαχτίδα
Ν' αξιωθώ τα υπολείμματά της
Τον στερνό παλμό της
Αφουγκράζομαι
Την ευαισθησία της μνήμης μου.

Από τη συλλογή Διασταυρώσεις, 1965. Τώρα και στον τόμο Επιλογές και σύνολα, 2001.

ΚΑΘΕ ΟΨΗ

Κάθε όψη του προσώπου σου
Μία είναι
Όπως η μουσική που στο σπίτι ανεβαίνει
Απ' τ' ανοιχτό παράθυρο ή τον φεγγίτη
Και προχωρεί προς τη μεγάλη κάμαρα
Κι όταν τον εαυτό σου
Μπορείς να συνεχίσεις
Απ' τη στιγμή που όλα τα πράγματα
Στο δάπεδο κείτονται απελπισμένα
Βγες με τη μουσική
Απ' τ' ανοιχτό παράθυρο
Βγες απ' τον φεγγίτη
Και προς τη θάλασσα διάβαινε
Με τα μαλλιά στεφανωμένα φως γαλάζιο
Και τα χέρια προς τα τρομερά κύματα
Ύψωνε ησυχασμένα

Από τη συλλογή Αρμιλλάρια, 1973


ΛΗΣΜΟΣΥΝΗ

Να λησμονείς δεν σημαίνει
Ν' αδειάζεις την πληγή σου
Από το αίμα που σε άνοιξε
Στο φως και στο σκοτάδι
Τούτο το αίμα μην το σπαταλάς
Κι όλα τα πράγματα που βλάστησαν
Απ' το δικό σου ρίγος
Πηγή είναι που κυλάει
Και πάει
Προς τις ακέριες μνήμες

Από τη συλλογή Αρμιλλάρια, 1973


ΕΚΛΕΙΨΗ ΗΛΙΟΥ

Μετά την έκλειψη του ήλιου
Τι περιμένουμε
Μόνοι
Μέσα στο λιγοστό φως
Σκοτεινιασμένο το μέτωπό σου
Το χέρι μου
Το χείλι σου τρεμάμενο
Το φιλί μου
Τι περιμένουμε λοιπόν
Απ' το κερί που ανάψαμε
Εδώ να φέξει
Απ' τις πυγολαμπίδες που μαζέψαμε
Τη νύχτα
Μέσα στον ύπνο σου
Στο λιγοστό όνειρό μου

Από τη συλλογή Επακόλουθα, 1978. Τώρα και στον τόμο Επιλογές και σύνολα, 2001.


ΧΩΡΙΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ

Οι γυναίκες της μεγάλης ηλικίας
Μοιάζουν σα να μη τις άγγιξε κανείς
Έτσι που κάθονται στο σπίτι μονάχες
Ή στην εξοχή με σταυρωμένα χέρια

Τι να αισθάνονται τάχα
Την ώρα που νυχτώνει
Και πρέπει να κοιμηθούνε πάλι
Χωρίς να 'ναι κουρασμένες

Λένε πως βλέπουν όνειρα πολλά
Πως κουβεντιάζουν με τους πεθαμένους
Γι' αυτό φαίνονται θλιμένες το πρωί
Έτσι που πίνουν σιωπηλά τον καφέ τους
Χωρίς σχέδια και προοπτικές
Για τη νέα μέρα
Που προχωρεί απάνω τους
Αδιάφορα

Από τη συλλογή Θαλασσινό Ημερολόγιο, 1981. Τώρα και στον τόμο Επιλογές και σύνολα, 2001.


Ο ΜΟΤΟΣΥΚΛΕΤΙΣΤΗΣ

Τι ν' απόγινε άραγε
Εκείνος ο θορυβοποιός
Της νύχτας
Καβάλα στο μηχανικό του ζώο
Να κραδαίνει την άσφαλτο
Χωρίς φρένο
Να παίζει ώρα ύπνου
Με τις φρένες μας
Εδώ μέσα
Στο σακατεμένο κρανίο

Προχτές το μεσονύχτι
Που κοίταζα απ'το παράθυρό μου
Το νέο φεγγάρι
’κουσα θόρυβο παράξενο
Να 'ρχεται από ψηλά
Και μου φάνηκε πως τον είδα
Ένας άγγελος πάνω σε μοτοσυκλέτα
Να διασχίζει τους δρόμους τ' ουρανού
Κι απ' το σπασμένο καθρεφτάκι του
Να με κοιτάζει περίλυπος

Βγάλε μου σε παρακαλώ
Μια ωραία φωτογραφία
Να τη στείλω στο κορίτσι μου
Έτσι απάνω στη μοτοσυκλέτα μου
Με το ένα χέρι στο χειρόφρενο
Το άλλο να σιάζει τα σγουρά μαλλιά μου
Θέλω να φαίνεται καλά
Το καινούργιο μου πέτσινο
Το σιδερένιο κράνος
Να διακρίνεται προπάντων
Ο ίλιγγος στο πρόσωπό μου
Και κείνο του θανάτου
Το αναπόφευκτο

Από τη συλλογή Θαλασσινό Ημερολόγιο, 1981. Τώρα και στον τόμο Επιλογές και σύνολα, 2001.


Ο ΠΑΤΕΡΑΣ

Ο πατέρας μου ήταν μηχανοδηγός
Κάρβουνο μύριζαν τα πέτσινα ρούχα του
Κάτω απ' τη μαύρη του τραγιάσκα
’ρχιζαν τα καπνισμένα μάτια του

Ο πατέρας μου δε μιλούσε πολύ
Μόνο χαμογελούσε κάπου κάπου
Με τα ηλιοψημένα χείλια του
Προπάντων όταν έπινε τσίπουρο
Κάτω απ' την κληματαριά της αυλής

Αψηλός και δυνατός ήταν
Κι όταν με σήκωνε αψηλά
Με τ' ατσαλένια μπράτσα του
Δε φοβόμουν καθόλου
Όπως κι εκείνος δε φοβόταν
Ούτε τη ζωή του
Ούτε το θάνατό του
Περνούσε με το τραίνο του
Σφυρίζοντας
Μεσ' από σκοτεινές σήραγγες
Και τις νικούσε

Από τη συλλογή Θαλασσινό Ημερολόγιο, 1981. Τώρα και στον τόμο Επιλογές και σύνολα, 2001.


Διακρίσεις: 

Βραβείο Δήμου Θεσσαλονίκης 1964 για τη συλλογή Διασταυρώσεις
Βραβείο Νικηφόρου Βρεττάκου 1994 για τη συλλογή Η σκοτεινή διάρκεια των ημερών
Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών 2003 για το έργο Η παραίτηση, διηγήματα