ΚΩΤΟΥΛΑ ΔΗΜΗΤΡΑ


ΚΩΤΟΥΛΑ ΔΗΜΗΤΡΑ

Σπούδασε ιστορία, αρχαιολογία και ιστορία της Βυζαντινής και Μεσαιωνικής τέχνης στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, το Λονδίνο και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ποιήματα και δοκίμιά της έχουν μεταφραστεί σε δεκατρείς (13) γλώσσες και έχουν δημοσιευτεί σε ανθολογίες, καθώς και σε ηλεκτρονικά και έντυπα λογοτεχνικά περιοδικά στην Ελλάδα, την Ευρώπη και τις Η.Π.Α. όπως τα: Ποίηση, Ποιητική, ΤΑ ΝΕΑ, tbj, Poeticanet, Διάστιχο, Bookpress, φρμκ, The Athens Review of Books, Poetry Review, The Columbia Review, Mid-American Review, Denver Quarterly, Copper Nickel, World Literature Today, New Poetry in Translation, World Poetry Today, Drunken Boat, Blue Lyra, New Poetry in Translation, Poesis International, Nuori Voima, Lyrin Vännen κ.α. Υπήρξε η πρώτη που μετάφρασε στα ελληνικά ποιήματα της νομπελίστριας Λουίζ Γκλικ καθώς και αυτά των σύγχρονων αμερικανίδων ποιητριών Σάρον Ολντς και Τζόρι Γκρέιαμ.

 

Σήμερα ζει και εργάζεται στην Αθήνα.

 Πληροφορίες: 
Όνομα:  Δήμητρα
Επίθετο:  Κωτούλα
Εργογραφία: 

Τρεις νότες για μια μουσική, Αθήνα, Εκδόσεις Νεφέλη, 2004.

 

Η επίμονη αφήγηση, Αθήνα, Εκδόσεις Πατάκη, 2017.

 

Θα ήσουν παντελώς ανυπεράσπιστος – Ποιήματα της λευκής σελίδας, Αθήνα Εκδόσεις Πατάκη, 2020.

 

The Slow Horizon that Breathes, επιλογή από το έργο της σε μετάφραση της Maria Nazos και πρόλογο της A. E. Stallings, World Poetry Books, 2023.


Έτος γέννησης:  1974
Τόπος γέννησης:  Κομοτηνή
Κείμενο αποσπάσματος: 

Τοπιογραφίες I

 

Είναι μια παγωμένη μέρα.

 

Μια άψυχη φτερούγα πρωινού φωτός

αιωρείται κοινότοπα

αντιστέκεται.

Μυρωδιά πάχνης και τα κόκκινα φύλλα της πλατανιάς αχνίζοντας.

Νεαρά αυλάκια υδαρούς πρώτης ύλης

τα χέρια μου

κατευθείαν δοσμένα σε μένα

διαβρωμένα από επιθυμίες

δοκιμασμένα από λασπώδεις τρυφηλές νοσταλγίες

εντεταλμένα προσανατολίζονται.

Μένοντας πιστός σ’ αυτό το φως

μαθαίνω πιο σωστά τον εαυτό μου

θυμάμαι πιο σωστά τον εαυτό μου

έξω από κάθε πρόβλεψη και το πραγματικό.

Ήσυχα που καπνίζει το φθινόπωρο.

Το δάσος της ερεθισμένης μου σκέψης ταράζεται πάλι.

Υπερίπταται.

Ο ήχος ένα κόκκινο που σβήνει μέσα στο στόμα μου.

Κλείσε τα μάτια

Κλείσε καλά τα μάτια στην-

 

Εγώ εσύ κι αυτό.

 

Μια χούφτα θλίψη σκορπίζεται πάνω απ’ τη θάλασσα.

Η θάλασσα έχει έναν θρίαμβο.

Εμείς δεν έχουμε κανέναν.

Ένα ζευγάρι μόνο τα χέρια μας

άσπρα μέσα στα πράσινα

διαβρωμένα από επιθυμίες

δοκιμασμένα από λασπώδεις τρυφηλές νοσταλγίες

δανεισμένα χέρια

ζουν

για μια στιγμή λίγο λαμπρότερα

ακυρωμένα

ο μικρός βίαιος στρατός μιας επιτακτικής ασημαντότητας

ένα ζευγάρι μόνο τα χέρια μας

-χωρίς φτερά-

χέρια που ξετυλίγουν και τυλίγουν υποσχέσεις

αναγκάζοντας τη φθορά σε παραίτηση

 

ενώ πλαγιάζουμε

σιωπηλοί

στα σκοτεινά

και κοιταζόμαστε

 

 

ενώ κρατιόμαστε

σιωπηλοί

στα σκοτεινά

 

 

και δε ζητάει η καρδιά

 

-γιατί είμαστε φτωχοί-

 

μόνο ανασαίνει ρυθμικά

 

σ’ αέναο σφυροκόπημα.

 

                                    (Από τη συλλογή Τρεις νότες για μια μουσική)

 

 

*

 

Επεισόδιο V (Τα Ηθικά)


Οι ταλαντώσεις στα κύματα που μας μάγευαν

μάγευαν και τη γλώσσα μας και την ‘καναν λεπτή

πιο λεπτή

σχεδόν μια ανάμνηση.

Δεν βλέπαμε στο «Υ» τη σκοτεινή διχάλα που θα διαπερνούσαμε

στο «Σ» την έλευση μιας σήραγγας

ο ήχος του Θεού στη διαπασών του «Ω» και του «Ν» δεν μας ξυπνούσε.

Μπαίναμε στην Ιστορία με την άγνοια μιας φαντασμαγορίας.

Κάποτε έμοιαζε να ζυγώνουμε στο παρελθόν

άλλοτε όχι.

Έγκλειστοι

με τα μυαλά ανοιγμένα σαν παγίδες

δοκιμαστήκαμε απ’ ό,τι δοκιμάσαμε

φτιάξαμε στίχους που μπορούν να επιζήσουν στη μετάφραση

και ηττηθήκαμε.

Άμα δεν στρέψεις πίσω την εστία στο φως

πάντα θα πέφτεις σε σκιές μπροστά σου.

 

*

 

Η άκρη απ’ το σύμφωνο μπήγεται σαν ακίδα στο χαρτί βουίζοντας.

Η ψαλμωδία επιμένει σαν το αλέτρι γυρίζοντας πάλι και πάλι

το ίδιο ανασκαμμένο χώμα.

Δεν υπάρχει κανένα μυστήριο εδώ.

Τυφλωμένοι άλλοτε απ’ τους ασπάλαθους

κι άλλοτε από τις φουρκέτες της Ιστορίας

δεν είδαμε τα εκκωφαντικά σινιάλα που επέμεναν

μ’ ένα νόστο σακάτη

-για πού;-

κουτοπόνηρο

και λιμασμένο βλέμμα

επινοήσαμε τον από μηχανής θεό που δεν θα μας έσωζε.

 

Δεν υπάρχει κανένα μυστήριο εδώ.

Δεν κράτησες κουρδισμένη τη λύρα που διδάχτηκες.

 

                                                            (Από τη συλλογή Η επίμονη αφήγηση)

 

*

 

Διαθέσεις XV

 

Οι ομιλίες μάς κράτησαν ως αργά μέσα στη νύχτα.

Είμαστε στο σκοτάδι.

Γύρω μας πράγματα

όλα εκείνα τα μικρά γνώριμα πράγματα που μας έδεναν

εμψυχωμένα απ’ τη γαλήνη

προφέρουν τα ονόματά τους: καρέκλα, τραπέζι, σταμνί.

 

Τίποτα δε ζητάει πια η ψυχή.

Συλλογίζομαι τις μεγάλες αγάπες

την άνοιξη

σαν ένα στήθος που πάλλεται υπνωτισμένο

τη φυσιογνωμία σου πίσω απ’ το τζάμι

και το τζάμι

(ένα παράξενο φυτό χορεύει στη βροχή).

 

Τα έλατα αχνίζουν μέσα στον ύπνο τους.

Άνεμοι γυροφέρνουν τα άστρα.

Βρυώδεις αποικίες νυχτωμένων νάρκισσων

πυρακτώνουν μεριές-μεριές τη σιωπή.

Πώς είναι η νύχτα τόσο σκοτεινή

αφού το ονειρικό παραφυλάει

αφού εκεί έξω το φεγγάρι

και η μυστική ζωή της γης–

 

Τα μάτια των άγριων ζώων παίρνουν τη γεύση σου.

Τα χείλη σου είναι κρύα

και η αυγή θα έρθει κρύα και αυτή

χιόνι που πλημμυρίζει από πορφυρό σύννεφο.

 

                                                (Από τη συλλογή Τρεις νότες για μια μουσική)


Διακρίσεις: 

Βραβείο Ποίησης του Περιοδικού Χάρτης (2021) για τη συλλογή Θα ήσουν παντελώς ανυπεράσπιστος – Ποιήματα της λευκής σελίδας (Αθήνα Εκδόσεις Πατάκη, 2020).

 

Η επιλογή από το έργο της The Slow Horizon that Breathes, σε μετάφραση της Maria Nazos και πρόλογο της A. E. Stallings (World Poetry Books, 2023) συμπεριλήφθηκε στη μακρά λίστα του βραβείου Runciman και στις αναγνωστικές προτάσεις της Poetry Society of America.


E-mail:  dimitrakotoula@outlook.com