Εργογραφία: |
Τουρκικές παροιμίες, Διαγώνιος 1986 - Άγρα 1988
Γιουνούς Εμρέ - Καρατζαογλάν [μετάφραση και απαγγελία] κασέτα αρ.4, Διαγώνιος 1987
Οι Ασίκηδες -Εισαγωγή και ανθολογία της τουρκικής λαϊκής ποίησης από τον 13ο αι. μέχρι σήμερα, Εξάντας 1992 - Άγρα 2003
Μπακή - Νεντήμ [μετάφραση και απαγγελία], κασέτα αρ.9, Διαγώνιος 1994
Ο Τσακιτζής του Γιασάρ Κεμάλ [εισαγωγή, μετάφραση, σχόλια], Άγρα 1994
Κανάλ Ντ’ Αμούρ, αφήγημα για το ερωτικό περιθώριο της Θεσσαλονίκης του’ 80, Άγρα 1996
Τα πρόσωπα της Σωτηρίας Μπέλλου, Ελευθεροτυπία (Τεγόπουλος-Μανιατέας) 1997
Φαχισέ Τσίκα, αφήγημα, Άγρα 1998
Σκανδαλιστικές και βωμολοχικές ελληνικές παροιμίες, Άγρα 1998
Κωνσταντινούπολη - Λογοτεχνική ανθολογία - Εξήντα κείμενα για την Πόλη [επιμέλεια-ανθολόγηση], Ιανός 2000
Τούρκοι ποιητές υμνούν την Κωνσταντινούπολη [εισαγωγή - μετάφραση - ανθολογία ], Οδός Πανός 2000
Ο Μάρκος στο χαρέμι - Ο Βαμβακάρης στο θέατρο σκιών, έργο για το θέατρο και το θέατρο σκιών, Νησίδες 2002
Το χτικιό της Άνω Τούμπας, αφήγημα, Ιανός 2003
Τρία ζεϊμπέκικα και ένα ποίημα για το Γιώργο Κούδα, Ιανός 2004
Οι Ζεϊμπέκοι της Μικράς Ασίας, ιστορική και εθνογραφική μελέτη, Άγρα 2005 (υποψήφιο για το κρατικό βραβείο χρονικού-μαρτυρίας 2005)
Αφιέρωμα στον Στέλιο Καζαντζίδη, Οδός Πανός 2005
Θεσσαλονίκη 2005 – Ρεπορτάζ, Στον αδερφό Γιώργο Ιωάννου που λείπει είκοσι χρόνια στην καταπακτή, Μυγδονία 2005
Σμύρνη, μια πόλη στη λογοτεχνία, Μεταίχμιο 2006
Όμορφη νύχτα, χρονογραφία-μυθιστόρημα, Άγρα 2008
Ο καραγκιόζης λαϊκός τραγουδιστής, έργο για το θέατρο και το θέατρο σκιών, Άγρα 2009
Ο γύρος του θανάτου, μυθιστόρημα, Άγρα 2010, (κρατικό βραβείο μυθιστορήματος 2011) θεατρικές παραστάσεις : «Ο γύρος του θανάτου», Βασιλικό θέατρο, σκηνοθεσία Νίκος Μαστοράκης 2013, «Ή Σύλβα και ο δράκος» (το τελευταίο κεφάλαιο από το μυθιστόρημα «Ο γύρος του θανάτου»), μονόλογος με τη Νένα Μεντή 2013-2014
Θεσσαλονίκη 1912-2012-Μέσα στα στενά σου τα σοκάκια, Μεταίχμιο 2012
Το αγγελόκρουσμα-Η τελευταία νύχτα του κυρ-Αλέξανδρου, Άγρα 2012
’ 55, μυθιστόρημα, Άγρα 2012 (βραβείο Νίκου Θέμελη Άνδρος 20013)
Ο Καβάφης και η Πόλη, Ιστός 2013
Τ’ αγαπημένα (ποιήματα και πεζά), ανθολογία, Μεταίχμιο, 2014
Τι πάθος ατελείωτο, αφηγήματα, Άγρα 2014
ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ με τα περιοδικά Διαγώνιος, Εντευκτήριο, Οδός Πανός, Τραμ, Παρατηρητής, «Θ», Ντέφι, Λαϊκό τραγούδι, Δίφωνο, Εν χορδαίς, Μετρονόμος, Πανσέληνος, Παράλλαξη, Φιλόλογος, Γιατί, Ύλαντρον, Παρέμβαση, Άρδην, Αουτοντάφε, Εν Βόλω, Μαρτυρίες, Αυλαία, Πλατεία, Μύλος, Νέα Ευθύνη, Κλεψύδρα, Κουτσή Μαρία, Lifo, City, Canavaccio, culturenowmag, με τις εφημερίδες Ελευθεροτυπία, Το Βήμα της Κυριακής, Τα Νέα, Καθημερινή, Εποχή, Μακεδονία, Θεσσαλονίκη, Αγγελιοφόρος, με τα μουσικοκαλλιτεχνικά συγκροτήματα «Βόσπορος», «Εν χορδαίς», «Λωξάντρα», «Μουσικό χωριό-Το αυγό», με την Ε.Ρ.Τ 3 και το Κ.Θ.Β.Ε.
ΔΙΣΚΟΓΡΑΦΙΑ
Χριστιανόπουλος - Ζήκας - Κοροβίνης στην «΄Όμορφη νύχτα» (κασέτα των εκδόσεων Διαγωνίου), 1986
Από έβενο κι αχάτη, στίχοι – μουσική - ερμηνεία : Θωμάς Κοροβίνης LYRA 1992
Φουζουλή : Λεϊλά και Μετζνούν, μετάφραση και απαγγελία με τη συμμετοχή του μουσικού συγκροτήματος «Εν χορδαίς», LYRA 1996 Τακίμια, στίχοι - μουσική : Θωμάς Κοροβίνης, ερμηνεία : Θωμάς Κοροβίνης - Λιζέτα Καλημέρη - Βούλα Σαββίδη - Μαριώ - Σοφία Εμφιετζή, FM RECORDS 1998
Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη : Ο ξεπεσμένος δερβίσης (βιβλίο με C.D.), ανάγνωση : Θωμάς Κοροβίνης, νέι : Μάρκος Σκούλος, ζωγραφική Δημήτρης Μοράρος, Μυγδονία 2004
Το κελί, στίχοι – μουσική : Θωμάς Κοροβίνης, ερμηνεία : Θωμάς Κοροβίνης, Λιζέτα Καλημέρη, Δημήτρης Ζερβουδάκης, Μαρία Φωτίου, ΙΑΝΟΣ 2008
Ελληνικά Xριστούγεννα: Ανδρέα Καρκαβίτσα «Θείον όραμα», Φώτη Κόντογλου «Γιάννης ο Βλογημένος, Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, Άνθος του γιαλού» (βιβλίο με CD), επιμέλεια - ανάγνωση : Θωμάς Κοροβίνης, Μεταίχμιο 2008
Συμμετοχές:
Αλκυονίδα μέρα, με την Βούλα Σαββίδη, («Έχεις το λόγο μου» και «Ο φαντάρος» σε στίχους και μουσική Θ. Κ.) . - Γιώργου Σφυρίδη : Περιθώριο («Βαρδάρης» -ερμηνεία Νίκος Παπάζογλου-Μαρία Θωϊδου σε στίχους Θ. Κ.). - Γιώργου Καζαντζή : Του έρωτα και τ’ ουρανού( «Του έρωτα και τ’ ουρανού»-ερμηνεία Λιζέτα Καλημέρη σε στίχους Θ. Κ.) - Χρίστου Τσιαμούλη : Μονάχα για να ταξιδεύω, («Άκου μια συμβουλή, καρδιά» του Ασίκ Βεισέλ-ερμηνεία Χρίστος Τσιαμούλης-Κατερίνα Παπαδοπούλου και «Τριγύρισα, ταξίδεψα»- του Καρατζάογλαν - ερμηνεία Σοφία Παπάζογλου, οι στίχοι σε μετάφραση Θ. Κ.) - Χρίστου Τσιαμούλη : Δωδεκάορτο («Νανούρισμα»- ερμηνεία : Ελένη Βιτάλη και «Επιτάφιος» ερμηνεία : Άρτεμις Πανταζή σε στίχους Θ. Κ.) –Αρχάγγελος μουσική-ερμηνεία Δημήτρη Κοντογιάννη(«Τα κουρέλια της καρδιάς» και «Το Άγιον Όρος» σε στίχους Θ. Κ.), Αρετή Κετιμέ : Καλή σου τύχη(«Ο πόθος ο αστύλωτος» μουσική Αντρέας Κατσιγιάννης - στίχοι Θ. Κ., Γιώργου Καζαντζή : Τα παιδιά της άλλης όχθης(«Τα παιδιά της άλλης όχθης»-ερμηνεία Φωτεινή Βελεσιώτη σε στίχους Θ.Κ.), Χαίνηδες : Πέρα από τα σύνορα(«Ο ταμπουράς» του Πιρ Σουλτάν Αμπντάλ, ερμηνεία Ψαραντώνης-Μαρία Κώτη-Δημήτρης Αποστολάκης-οι στίχοι σε μετάφραση Θ. Κ. ) Συμμετέχει ως τραγουδιστής στο δίσκο Σε μια χορδή του Γιάννη Τσολακίδη («Κάνε κάτι») και στο δίσκο «Karşı» («Καναρίνι-Bülbülüm» -ερμηνεία Θωμάς Κοροβίνης –Ντιλέκ Κοτς).
Το 2002 δημιούργησε σε συνεργασία με την Τουρκάλα ερμηνεύτρια Ντιλέκ Κοτς το συγκρότημα παραδοσιακής ελληνικής και τουρκικής μουσικής «Ανατολίτικος σεβντάς».
Συχνά παρουσιάζει σε ζωντανές παραστάσεις με διάφορους συνεργάτες τα τραγούδια του ή επιλεγμένα προγράμματα με θέματα του ρεμπέτικου και του λαϊκού τραγουδιού. Συνεργάστηκε σε συναυλίες με Έλληνες και Τούρκους μουσικούς και τραγουδιστές στην Πόλη, στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη και σε άλλες πόλεις. (Ενδεικτικά αναφέρονται : Ηρώδειο- 23-9-1996, κοινή συναυλία Ελλήνων και Τούρκων μουσικών. Λυκαβηττός- 16-9-1997, συναυλία για τα 75 χρόνια από τη μικρασιατική καταστροφή. Κωνσταντινούπολη- 22-12-2002-Διεθνές φεστιβάλ βιβλίου. Λευκωσία- Πολιτιστικό φεστιβάλ πανεπιστημίου Κύπρου 25-6-2003. «Αίγλη» Θεσσαλονίκης-Μάρτιος 2006, Αφιέρωμα στο Γιώργο Ιωάννου. Αίθουσα τελετών Α.Π.Θ., 19-4-2007–Τιμητικό αφιέρωμα για τους αγωνιστές και φυλακισμένους κατά τη δικτατορία).
Το διάστημα της παραμονής του στην Πόλη (1988-1995) διοργάνωσε σειρά πολιτιστικών εκδηλώσεων(διαλέξεις-συναυλίες) με θέματα σχετικά με την ελληνική και την τουρκική λογοτεχνία, λαογραφία και μουσική.
|
Κείμενο αποσπάσματος: |
(αποσπάσματα)
…. Ταχέως βάδην προς οδόν Κουτουρού. «Για ένα φιλότιμο» και μόνο ίσως παίρνει ένα σπυρί αξία η ζωή μας. Εκπτώσεις, εκπτώσεις όλα τα είδη ποιότητος η χώρα. Αγώνες ολυμπιακοί, λατρεία Πακτωλού, εγκώμια Μαμωνά, ειδωλοποίηση της Κυριακής των εσωβράκων. Η χρυσή αρρενωπότητα οργώνει το γρασίδι των γηπέδων με ανταμοιβή του γιαπιτζή το χρονιάτικο για κάθε αγώνα και τη φάτσα της χαλκομανία σε γιγαντοπανό. Λεφτά, λεφτά, πολλά λεφτά. Και στημένα παιχνίδια. Λαμπηδόνες Αθηνών, στιλβώματα ενδεών βίων. Περιττώματα παντού πασπαλισμένα με χρυσόσκονη. Πληροφορίες τηλεοπτικώς, ρωμαίικα κάτω της τιμής……
Κατά τα άλλα η απληστία κι η ασπλαχνιά τρίζουν τους σάπιους κοπτήρες τους. Συλλήψεις εφήβων-χρήση κάνναβης-γραμμάριο 1,5- παράβολο 250 ευρώ. Χρήση κοκαΐνης, ελευθέρα αναλόγως. …. Παραλογές και δράματα στην ενδοχώρα. «Της νύφης που κακοτύχησε»[1]. Η αιμομιξία παραμένει του συρμού σε χωριά λησμονηθέντα απ’ τον χάρτη. Μόλις προχτές που τους περάσαν ρεύμα. Του παραλύτου. Του τυφλού. «Της λησμονημένης»[2]. Λιγοστεύουν τα γελαστούρια. …… Όταν σε φέρνω στο μυαλό, μαλακώνω. Καθώς, όπως η γάτα το γατί της, δαγκώνω με λαχτάρα απ’ το σβέρκο -μη μου φύγει- τον καιρό. Σε νιώθω που μεγάλωνες και σ’ έπιανε -άκουγα- μανία, ας πούμε, καταδίωξης κι έπαιρνες σαν τρελός τις στράτες. «Σα να’ χω χάσει την πατρίδα μου -παντού ξεριζωμένος»[3], έγραφες.
Προς παντός τύπου αδέσποτα, γενική ακηδία. Ακηδία και καταφρόνια. Μας σώζουν μερικά ρεμπέτικα, ένας ηπειρώτικος σκάρος, ένας λυγμός του κεμεντζέ και δυο ριζίτικα.
…….. Που είσαι, μάγκα μου, να δεις τι γίνεται τώρα. Κέντρα διερχομένων έτι υφιστάμενα. Στρατιώτες με ενώτια και με προσπερνούν. Ακατάδεχτοι. Βραχίονες διάστικτοι επιμελώς. Σκανδαλώδης μείωση θητείας. Κομπλεξικές μουστόγριες ακλόνητες με διακριτικά. Κατά που βόσκει ο Μαχάων; Η Ομόνοια χωρίς ομόνοια. Και χωρίς αναγνωριστικά. «Παυσίλυπος ήν ο τόπος»[4]. Στον καιρό σου. Στυγεροί δράκοι κατά νόμον ελεύθεροι. Ουαί υμίν. Και ημίν. Όσο αναπνέω θα υποστηρίζω τη μνήμη σου, τη μνήμη μιας καρδιάς που δεν παρέδωσε τα κλειδιά της στο έλεος των κατσαπλιάδων. Η μπόχα της απάτης σιγοτρώει και τις τελευταίες αντιστάσεις. Κατά που βαδίζουμε; Βραβεία ειρήνης για τους σφάχτες των λαών και νόθα Νόμπελ. Η διεθνής των κατεργάρηδων, ο δαίμων της αλητείας, συχνά κι η Αγία Έδρα ευλογούν : «Pax vobis». ….. Συχνή εμφάνιση χαμερπών λαοπλάνων δίκην εκστατικών προφητών. Τους ψηφίζουν. Τους χειροκροτούν. Τους κάνουνε ταγούς και καίσαρες. Γκουρού. Αποφεύγονται τα Γυμνάσια. Αποθεώνονται τα Γυμναστήρια. Γεμίσαμε εξυπνάκηδες. Θρίαμβος ημιμάθειας. Γενεά Πολυτεχνείων, στα πράγματα. Πρώην μαοϊκοί, νυν σινιέ. Καίγονται, όλα σιγοκαίγονται σ’ αυτή την «Εύφλεκτη χώρα».
…… Φτωχομάνα, αν ρωτάς, ολίγον και απεβίωσεν. Χάνονται τα καρντάσια μας. Κάθε βδομάδα κι άλλος θρήνος. «Είμαστε για τις καθημερινές»[5]. Φίλοι στενοί, εξ αποστάσεως. «Βοηθώ μονάχος τη φωτιά για να με κάψει»[6]. Μητέρα Θεσσαλονίκη, ματζίρω διαρκείας. Από το κέντρο τάζουν πολλά, γεμίζουνε τον τύπο με υποσχέσεις αλλά no money, no money. Αναλόγως υπολογισμού επικινδυνότητος ενίοτε φυλλάδες πυρπολούνται. Ελληναράδες ανελλήνιστοι. Αμφισβητείται η ικμάς του Βουκεφάλα. Άρχοντες αροκάνιστοι, τζουτζέδες άχαροι. Θρίαμβος αγυρτείας. Νυχτερινά πάρτι επιγάμια πέριξ του ιερού. Στρας, λαμέ, σκατς και κυρελέησον. Γούστο μηδέν Φαρενάιτ. …..Μαραγκιάζει η ψυχή μου εδώ. Τρεμοζώ στα φυλλοκάρδια της πόλης. Τα πάντα σκυλεύονται. Άγιοι και τυχοδιώκτες, μάρτυρες και σταυρωτήδες, μπερδεύονται γλυκά. Οι συντοπίτες μας φτύνουν τα δημοτικά, τα ρεμπέτικα. Ζυγίζουν τα τραγούδια όχι με ακριβά αυτιά μα με τα θολά τους μάτια Μας τρώνε τα συκώτια κάθε μέρα, κάθε ώρα.
Κι εδώ; Σεισμοπαθής Αχειροποίητος συντηρείται εσαεί. Ρευματοκρατόρισσα καλά κρατεί. Η «Γυναίκα με τα μαύρα» διέκοψε εντελώς, μας είχες πει, τις επισκέψεις. Τουρκόσπιτα Άνω Πόλης, νυν βιλάρες. Σα να το’ ξερες. απ’ το Λάκκωμα. Απέλυσεν ήδη τρεις.
Εμφάνιση ηδονοβλεψιών νέας εσοδείας. Παγκρατίδης αδικαίωτος. Λαμπράκης έτι αδικαίωτος, Τίγρης εξέδραμε. Γειτονιές Ακροπόλεως-Μονής Βλατάδων, ασφυξία. Παραλία, κόρη αδιακόρευτη. Λιμάνι μόνο για σινεμά. Κάγκελα παντού. Κοτετσόσυρμα για οικονομία. Ο πολιτισμός έγινε μόδα. Αρουραίοι. Ladadika. Τι να σε πω. Ούτε ένα τούρκικο μεζαρλίκι[7] αυτή η παλιά τουρκόπολη. Δεν ξέρεις πόσο σ’ αγαπούσαμε και πόσο σ’ αγαπάμε εδώ. Σε διαβάζω δυνατά πάντα στο σπίτι. Η φωνή σου χαμηλή, οι κραδασμοί μου υψηλοί. Περιβαρδάρια, νεκρή πιάτσα, χέρια δεμένα. Παλιά μπουρδέλα, όλο σκιστά κίτρινα μάτια η γειτονιά. Εργαζόμενες Βαλκάνιες, πάγκαλες. Και τα δικά μας κορίτσια; Ευσπλαχνική μας Αμαλία απεχώρησε. Τρανς μετά τας δύο προς άγραν, οδός Γιαννιτσών και οδός ναυμαχίας Λήμνου. …
Επικράτεια πλήρης λαϊκών παζαριών. Πανάκριβα. Modiano, αρουραίοι. Μπουγάτσα Θεσσαλονίκης, η καλύτερη, λένε, στην Ομόνοια. Όμορφη Θεσσαλονίκη, κυρία παρφουμαρισμένη κι ευειδής. Αγοράζει πανάκριβο το παριζιάνικο άρωμα για να σκεπάσει το βουργάρικο πατσουλί. Όμως για ποιόν, για τι χτυπάει η καρδιά της; Νοσταλγοί ποιήσεως αραιώνουν. «Βοήθεια, βοήθεια με πνίγουν»[8]. Της Κικής Δημουλά «εγκόσμια πίκρα». Αδερφέ, που να καταφύγω; Λυκειάρχες, Κούρκοι αενάως. Λοιπό προσωπικό, «Πατρίς, Θρησκεία, Οικογένεια», απαρασάλευτα. Προπαντός το τελευταίο. …. Κύκλοι πνευματικοί, σινάφια εμπόρων, κύκλοι εκκλησιαστικοί, σινάφια ευπόρων. Κάποτε με σταματούν -ευτυχώς- χαρακωμένος αναχωρητής και παπάς τσακισμένος με φάτσα προλετάριου το’ 50. Χωρικοί κι οι δυο, τριαντάρηδες με μεσόκοπη όψη. Ανθυπασπιστές, άπαντες στο πόστο τους. Λογής λαγωνικά ανακαλύπτουν τελευταία καταφύγια θηραμάτων μέσα στη Σαχάρα των πόλεων. Τα διαπομπεύουν. Τι απέγινε η κυρία Μινωταύρου; Γιώργο, οι μαθητές που σε καμάρωναν, έχουν πολύ μεγαλώσει. ….
Δεν αλλάζει τίποτε εδώ πάνω, Γιώργο. Ταυροκαθάψια πάντως έπαψαν να τελούνται. Θαρρώ σχεδόν απ’ τον καιρό που άλλαξες τόπο. Οι αγαθοί, αγαθοί, όπως τους φύλαξες στην αγαθή σου μνήμη. Ποιος πραγματικά θα μας ξεσκατώσει; Στείλε μήνυμα επειγόντως. Αλλόφρονες περιοδικώς θεόγυμνοι. Δήθεν αισθησιακά παραληρήματα. Μην άκουσες, μπάρεμ, τίποτε για τον φονιά του αδερφού Ταχτσή; Μπας και λούφαξε σε καμια καβάντζα κατά κει. Λέω, γιατί έχεις μύτη εσύ ή κάτι, δε μπορεί, θα σου σφυρίξαν. ……Με τρώνε οι τύψεις, όταν λουφάζω. Τι καλά να διέκοπτες το ταξίδι. Οι αρχηγοί δεν αστειεύονται. Μας φακελώνουν πάλι τώρα που, όπως λένε, όλα έγιναν ελεύθερα. Ο πόλεμος συνεχίζεται. Μας τσιγαρίζουν. Το’ χες μαντέψει με μια φράση σου : «Αυτοί που μόνο άκουγαν, τώρα κραυγάζουν»[9]. Θέλει μαζί ξανά όλες οι ακρωτηριασμένες μοναχικότητες, εκείνοι που από κτίσεως κόσμου δεν τους δόθηκε ο λόγος πότε, να μας πουν τη γνώμη τους κι αυτοί. Όχι από τη μικρή οθόνη, εννοώ. Πολέμιος της αυθεντικής ζωής τα κανάλια. Που να μονάζουν εκείνα τα παλικάρια, που μας γνώρισες; Να υψώσουμε ανάστημα, να κάνουμε «ντου», δεν πάει άλλο. Να μην στραγγαλίσουμε άλλα οράματα, να πνίξουμε την αδικία που μας στριμώχνει. Εξάλλου έπιασες καίρια το νόημα του σημερινού ανθρώπου και το’ χες πει προφητικά στο ποίημά σου «Εκβιασμός»(Αλίμονο μας, αν δικαιωθείς) : «Κονταίνει κάθε μέρα μέσα σου η κραυγή ΄΄Ζήτω η ελευθερία΄΄».
[1] τίτλος παραλογής
[2] τίτλος παραλογής
[3] Γιώργος Ιωάννου, «Παντού ξεριζωμένος» («Τα χίλια δέντρα»)
[4] «Παυσίλυπος γαρ ο τόπος», φράση του Ιωάννου(«Ομόνοια 1980»)
[5] φράση του Γιώργου Ιωάννου
[6] Γιώργος Ιωάννου, «Σταγόνα αίμα».
[7] μεζαρλίκι : νεκροταφείο
[8] Κική Δημουλά
[9] Γιώργος Ιωάννου «Εκβιασμός».
|