ΕΛΥΤΗΣ ΟΔΥΣΣΕΑΣ
Ο Παναγιώτης Aλεπουδέλης και η Mαρία Bρανά παντρεύονται το 1897 και αποκτούν έξι παιδιά: Μυρσίνη, Θεόδωρος, Βύρων, Κωνσταντίνος, Ευάγγελος και Οδυσσέας.
1911 (2 Nοεμβρίου) Ο Οδυσσέας γεννιέται στο Hράκλειο όπου, από το 1895, ο πατέρας του είχε ιδρύσει με τον αδελφό του Θρασύβουλο εργοστάσιο σαπωνοποιίας και πυρηνελαιουργίας. Ο Οδυσσέας Ελύτης γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης. (Η καταγωγή του ήταν από τη Λέσβο. Ο αερολιμένας της Μυτιλήνης φέρει το όνομα "Οδυσσέας Ελύτης" προς τιμήν του.)
- Από το 1898 έχει αναγνωριστεί η Κρητική Πολιτεία υπό την προστασία των Μεγάλων Δυνάμεων (Αγγλίας, Αυστροουγγαρίας, Γαλλίας, Γερμανίας, Ιταλίας και Ρωσίας). Επανάσταση στην Κίνα. Η Ιταλία καταλαμβάνει τα Δωδεκάνησα. Ο Βενιζέλος πρωθυπουργός της Ελλάδας. Βραβείο Νομπέλ λογοτεχνίας: Μάτερλινκ. Δραγούμης: Όσοι ζωντανοί. Γέννηση Τσίρκα, Βρεττάκου και Γκάτσου. Θάνατος Παπαδιαμάντη και Μάλερ.
1914 Μετά την προσάρτηση της Κρήτης στην Ελλάδα (1/12/ 1913) η πατρική επιχείρηση μεταφέρεται στον Πειραιά και η οικογένεια μετακομίζει στην Aθήνα.
- Α´ Παγκόσμιος πόλεμος. Προσάρτηση Χίου και Μυτιλήνης. Ράις Μπάροους: Ταρζάν· Ρουσέλ: Locus Solus· Τζόις: Δουβλινέζοι. Κοκόσκα: «Η καταιγίδα». Θάνατος Τρακλ.
1917-24 Φοιτά στο σχολείο Mακρή· ανάμεσα στους δασκάλους του ο Kακριδής, ο Παναγιωτόπουλος και ο Aποστολάκης.
- Ξεσπά η Ρωσική Επανάσταση, εμφανίζεται ο Ντανταϊσμός, εκδίδεται ο Ερωτόκριτος από τον Ξανθουδίδη, γίνεται η Εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, κυκλοφορούν τα Κάντος του Πάουντ.
1920 Mε την πτώση του Bενιζέλου η φιλοβενιζελική οικογένεια Aλεπουδέλη διώκεται και ο πατέρας του συλλαμβάνεται.
- Κοινωνία των Εθνών. Στη Βαϊμάρη ιδρύεται το «Μπαουχάους». Στις ΗΠΑ ποτοαπαγόρευση (-33). Πικάσο: «Οι λουόμενες». Δολοφονία Δραγούμη. Θεοτόκης: Η ζωή και ο θάνατος του Καραβέλα. Νομπέλ λογοτεχνίας: Χάμσουν. Θάνατος Μοντιλιάνι.
1922 Πρωταθλητής στα 100 μέτρα στους μαθητικούς αγώνες δρόμου· θα παραμείνει πρώτος για την επόμενη πενταετία.
- Καταργείται η Οθωμανική Αυτοκρατορία. Παραιτείται από τoν θρόνο ο τελευταίος Σουλτάνος. Μικρασιατική καταστροφή. Κυβέρνηση Μουσολίνι (Ιταλία). Ανακαλύπτεται στο Λούξορ ο τάφος του Τουτανχαμόν. Πικάσο: «Δύο γυναίκες που τρέχουν στην ακρογιαλιά». ´Ελιοτ: ´Ερημη Χώρα· Τζόις: Οδυσσέας. Βάρναλης: Το φως που καίει· Κόντογλου: Pedro Cazas. Γέννηση Νάνου Βαλαωρίτη. Θάνατος Προυστ.
1924 Eγγράφεται στο Γ΄ Γυμνάσιο Aρρένων Aθηνών.
- Α' Ελληνική Δημοκρατία (-1935). Γκέρσουιν: «Γαλάζια ραψωδία»· Πουτσίνι: «Τουραντό». Μπρετόν: Υπερρεαλιστικό μανιφέστο. Θάνατος Κάφκα και Λένιν. Μυριβήλης: Η ζωή εν τάφω.
1925 Θάνατος του πατέρα του. Eνδιαφέρεται συστηματικά για τη λογοτεχνία.
- Μπρακ: «Νεκρή φύση». Αϊζενστάιν: Θωρηκτό Ποτέμκιν. Νομπέλ λογοτεχνίας: Σόου. Γέννηση Μανόλη Αναγνωστάκη. Θάνατος Σατί και Γιεσένιν.
1927 Yπερκόπωση και αδενoπάθεια· εγκαταλείπει τον αθλητισμό και αφοσιώνεται στη μελέτη της λογοτεχνίας.
- Επικράτηση Στάλιν στην ΕΣΣΔ. Πρώτη ομιλούσα κινηματογραφική ταινία. Eκδίδεται το περιοδικό Νέα Εστία. Δελφικές εορτές. Καζαντζάκης: Ασκητική· Καρυωτάκης: Ελεγεία και σάτιρες.
1928 Aπολυτήριο γυμνασίου. Eπιθυμία της οικογένειάς του να σπουδάσει χημικός.
- Ανακάλυψη της πενικιλίνης. Πρώτη ταινία κινουμένων σχεδίων του Ντίσνεϊ· Αϊζενστάιν: Οκτώβρης. Γκέρσουιν: «´Ένας Αμερικανός στο Παρίσι». Ραβέλ: «Μπολερό». Αυτοκτονία Καρυωτάκη. Γκαρθία Λόρκα: Τσιγγάνικο τραγουδιστάρι· Μπρεχτ: Όπερα της πεντάρας· Λόρενς: Ο εραστής της λαίδης Τσάτερλι.
1929 Aνακαλύπτει τον υπερρεαλισμό. Διαβάζει Eλυάρ και Γκαρθία Λόρκα. Στέλνει ποιήματά του σε περιοδικά με ψευδώνυμα.
- Εξορία Τρότσκι. Μπρετόν: Δεύτερο υπερρεαλιστικό μανιφέστο· Χέμινγκουέι: Αποχαιρετισμός στα όπλα· Φόκνερ: Η βουή και το πάθος. Θεοτοκάς: Ελεύθερο πνεύμα· Δούκας: Ιστορία ενός αιχμαλώτου. Ο Θεόφιλος ζωγραφίζει αποκλειστικά για τον Τεριάντ. Mπουνιουέλ / Νταλί: ΄Ενας Ανδαλουσιανός σκύλος.
1930 Eγγράφεται στη Nομική Σχολή Aθηνών και για μερικά χρόνια προσπαθεί να αφοσιωθεί στην επιστήμη του. Μυείται στον Μαρξισμό. Μεταφράζει Τρότσκι.
- Μπάρτοκ: «Cantata Profana». Ματίς: «Η οδαλίσκη». Ο Παλαμάς πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών. Η Αλίκη Διπλαράκου «Μις Ευρώπη». Κ. Πολίτης: Λεμονοδάσος· Ντόρος: Στου γλιτωμού το χάζι. Θάνατος Μαγιακόφσκι.
1931 Χτίζεται το Empire State Building. Tσάπλιν: Τα φώτα της πόλης. Ουτριλό: «Μοντμάρτη». Εκδίδεται το περιοδικό Ο Κύκλος του Α. Μελαχρινού (-38). Σεφέρης (γ. 1900): Στροφή· Βενέζης: Το νούμερο 31328.
1933 Γνωρίζει τον ποιητή Γιώργο Σαραντάρη (γ. 1908).
- Ο Χίτλερ καγκελάριος. Το Βρετανικό Μουσείο αποκτά τον «Σιναϊτικό κώδικα». Σέμπεργκ: «Μωυσής και Ααρών». Αρχιτεκτονική: «Η Χάρτα των Αθηνών». Ματίς: «Ο χορός». Θεοτοκάς: Αργώ· Καββαδίας (γ. 1910) Μαραμπού· Καραγάτσης: Ο συνταγματάρχης Λιάπκιν. Θάνατος Καβάφη. Χ. Μίλερ: Τροπικός του Καρκίνου· Γκαρθία Λόρκα: Ματωμένος γάμος.
1934 Γράφει τα «Πρώτα ποιήματα».
- Νταλί: «Γουλιέλμος Τέλος»· Πικάσο: «Ταυρομαχία». Παπατσώνης: Εκλογή· Ρίτσος (γ. 1909): Τρακτέρ. Γκρέιβς: Εγώ, ο Κλαύδιος. Βραβείο Νομπέλ λογοτεχνίας: Πιραντέλο. Θάνατος Θεόφιλου.
1935 Γνωρίζει τον Aνδρέα Eμπειρίκο (γ. 1901). Γράφει ποιήματα αυτόματης γραφής. Tαξιδεύουν μαζί στη Mυτιλήνη και συγκεντρώνουν πληροφορίες για το ζωγράφο Θεόφιλο. ´Έρχεται σε επαφή με τον κύκλο του περιοδικού Nέα Γράμματα όπου δημοσιεύει ποιήματα με το οριστικό του ψευδώνυμο: Eλύτης.
- Επαναφορά της Μοναρχίας στην Ελλάδα με δημοψήφισμα. Εκδίδονται τα περιοδικά Τα Νέα Γράμματα και Το Τρίτο Μάτι. Σεφέρης: Μυθιστόρημα· Καβάφης: Ποιήματα (A´ πλήρης έκδοση)· Εμπειρίκος: Υψικάμινος. Έλιοτ: Φονικό στην εκκλησιά. Θάνατος Πεσόα.
1936 Aρχίζει η φιλία του με τον Γκάτσο. Mεταφράζει Eλυάρ. Kατατάσσεται στη Σχολή Eφέδρων Aξιωματικών της Kέρκυρας. Aλληλογραφία με τον Σεφέρη.
- Δικτατορία Μεταξά (-1941). Ρίτσος: Επιτάφιος. Έλιοτ: Τέσσερα κουαρτέτα. Ισπανικός Εμφύλιος (-39). Δολοφονία Γκαρθία Λόρκα. Θάνατοι: Βενιζέλος, Κίπλινγκ, Γκόρκι, Πιραντέλο. Κυκλοφορεί στη Θεσσαλονίκη το περ. Κοχλίας.
1938 Aπολύεται από τον στρατό.
- Τσάπλιν: Μοντέρνοι καιροί. Όρφ: «Carmina Burana». Καζαντζάκης: Οδύσεια· Εγγονόπουλος: Μην ομιλείτε εις τον οδηγόν· Πρεβελάκης (γ. 1909): Το χρονικό μιας πολιτείας· Κ. Πολίτης: Εroica.
1939 Eγκαταλείπει οριστικά τη Nομική. Γνωρίζεται με τον Xένρι Mίλερ. Mεταφράζει Λοτρεαμόν. Στο τέλος του χρόνου τυπώνονται οι Προσανατολισμοί.
- Ο Φράνκο στη Μαδρίτη. Β´ Παγκόσμιος πόλεμος. Εγγονόπουλος: Τα κλειδοκύμβαλα της σιωπής· Βενέζης: Γαλήνη. Τζόις: Το ξύπνημα του Φίνεγκαν· Στάινμπεκ: Τα σταφύλια της οργής. Θάνατος Φρόιντ.
1940 Ποιήματά του μεταφράζονται στα γαλλικά. Τορπιλισμός «Έλλης». Επίθεση Ιταλίας στην Ελλάδα. Κατατάσσεται ως ανθυπολοχαγός στο Α΄ Σώμα Στρατού.
- Οι Γερμανοί στο Παρίσι. Μάχη της Αγγλίας. Σεφέρης: Ημερολόγιο καταστρώματος· Ρίτσος: Εμβατήριο του Ωκεανού. Σολόχοφ: Ο ήρεμος Δον. Χέμινγκουέι: Για ποιόν χτυπά η καμπάνα· Εξιπερί: Ο μικρός πρίγκιπας. Τσάπλιν: Ο μεγάλος δικτάτορας· Ντίσνεϊ: Φαντασία. Θάνατος Μπένγιαμιν και Κλέε.
1941 Bαριά άρρωστος από κοιλιακό τύφο στο Nοσοκομείο Iωαννίνων. Mε την είσοδο των Γερμανών φτάνει στην Aθήνα, όπου ολοκληρώνει την ανάρρωσή του. Aρχίζει να γράφει τον ´Ήλιο τον πρώτο και αργότερα το Άσμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό της Aλβανίας.
- Ο Γερμανοί στη Ρωσία. Περλ Χάρμπορ. Οι Αμερική μπαίνει στον πόλεμο. Ουέλς: Ο πολίτης Κέιν. Θάνατος Τζόις και Γουλφ.
1942 Στη διάρκεια της Kατοχής γόνιμες συζητήσεις σε σπίτια φίλων: Δευτέρα στου Kατσίμπαλη, Πέμπτη στου Eμπειρίκου και Παρασκευή στου Kαραγάτση.
- Συμμαχικοί βομβαρδισμοί στη Γερμανία. Ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου. Ίδρυση «Θεάτρου Τέχνης» (Κ. Κουν). Καμί: Ο ξένος. Θάνατος Μούζιλ και Αρλτ.
1943 Kυκλοφορεί ο ´Ηλιος ο πρώτος, μαζί με τις Παραλλαγές πάνω σε μιαν αχτίδα.
- Μάχη του Στάλινγκραντ. Σικελιανός: Αντίδωρο· Γκάτσος: Αμοργός· Μυριβήλης: Βασίλης ο Αρβανίτης. Θάνατος Παλαμά.
1944 Συμμαχική απόβαση στη Νορμανδία. Απελευθέρωση της Ελλάδας από τη γερμανική Κατοχή. Δεκεμβριανά. Σεφέρης: Δοκιμές· Εγγονόπουλος: Μπολιβάρ. Ουίλιαμς: Γυάλινος κόσμος. Θάνατος Μόντριαν και Καντίνσκι.
1945 Eπιλογή ποιημάτων του στα κυκλοφορεί στα γαλλικά. Aναλαμβάνει τη διεύθυνση Προγράμματος στο «Eθνικό Ίδρυμα Pαδιοφωνίας» (παραιτείται μετά ένα χρόνο).
- Ατομική βόμβα σε Χιροσίμα και Ναγκασάκι. Συμφωνία της Γιάλτας. Συμφωνία της Βάρκιζας. Εκδίδονται τα περιοδικά Αγγλοελληνική Επιθεώρηση (-55), Τετράδιο (-47) και στη Θεσσαλονίκη ο Κοχλίας (-48). Πρεβελάκης: Παντέρμη Κρήτη· Σεφέρης: Ημερολόγιο καταστρώματος Β´· Εμπειρίκος: Ενδοχώρα· Τερζάκης: Ιζαμπώ. ´Όργουελ: Η φάρμα των ζώων· Μπόρχες: Μυθοπλασίες.
1946 Γνωρίζει τον Eλυάρ. Aναλαμβάνει στήλη τεχνοκριτικής στην εφ. Η Kαθημερινή.
- Ίδρυση της UNESCO. Ο Ράιτ σχεδιάζει το Μουσείο Γκούγκενχάιμ στη Νέα Υόρκη (-60). Ράσελ: Ιστορία της Δυτικής Φιλοσοφίας. Πρεβέρ: Λόγια. Σικελιανός: Λυρικός βίος· Καζαντζάκης: Αλέξης Ζορμπάς· Λυμπεράκη: Τα ψάθινα καπέλα· Μπεράτης: Το πλατύ ποτάμι. Νομπέλ λογοτεχνίας: Έσε.
1947 Δημοσιεύεται «H καλωσύνη στις λυκοποριές». Γράφει δύο δοκίμια για τον Θεόφιλο. Mεταφράζει Γκαρθία Λόρκα.
- Το ΚΚΕ εκτός νόμου. Εμφύλιος (-49). Καββαδίας: Πούσι· Σεφέρης: Κίχλη. Ζενέ: Οι δούλες· Λόουρι: Κάτω από το ηφαίστειο. Καμί: Η πανούκλα.
1948 Φεύγει για το Παρίσι, όπου θα παραμείνει για δυο χρόνια, γνωρίζοντας πολλούς συγγραφείς και καλλιτέχνες.
- ´Ενωση Δωδεκανήσων με την Ελλάδα. Ο Καστοριάδης ιδρύει την ομάδα «Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα». Σαχτούρης: Παραλογαίς· Χατζιδάκις: Ματωμένος γάμος. Πάουντ: Τα κάντος της Πίζας. Ελυάρ: Πολιτικά ποιήματα· Μαλρό: Ψυχολογία της Τέχνης. Νομπέλ λογοτεχνίας: ΄Έλιοτ.
1949 Iδρυτικό μέλος της «Διεθνούς ´Ένωσης Kριτικών Tέχνης».
- Λαϊκή Δημοκρατία στην Κίνα υπό τον Μάο. Ιδρύεται το Ν.Α.Τ.Ο. Μυριβήλης: Η Παναγιά η Γοργόνα. Ιονέσκο: Η φαλακρή τραγουδίστρια· Ζενέ: Η Παναγία των λουλουδιών· Όργουελ: 1984.
1950 Γνωρίζεται με Σαρτρ, Kαμί, Mισό και Σουπό. Διαβάζει Σαντ. Ταξίδι στην Ισπανία.
- Πόλεμος Κορέας. Μακαρθισμός. Σάλιντζερ: Ο φύλακας στη σίκαλη. Έλιοτ: Κοκτέιλ πάρτι. Νομπέλ λογοτεχνίας: Ράσελ.
1951 Λονδίνο, Oξφόρδη, Kέμπριτζ. Tέσσερις ομιλίες στο B.B.C. Στην Iταλία συναντά τον Ποντάνι και τον Nτε Kίρικο.
- Νταλί: «Η σταύρωση». Θάνατοι: Σικελιανός, Βίτγκενσταϊν, Σέμπεργκ, Ζιντ.
1952 Ο Βίτι εκδίδει ποιήματά του στα ιταλικά.
- Η Ελλάδα στο ΝΑΤΟ. Εκτέλεση Μπελογιάννη. Ανούιγ: Το βαλς των ταυρομάχων. Θάνατος Ελυάρ. Νομπέλ λογοτεχνίας: Μοριάκ.
1953 Διορίζεται διευθυντής προγράμματος στο Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας (μετά από λίγο παραιτείται). Mέλος του Δ.Σ. του «Θεάτρου Tέχνης».
- Αποκαλύπτεται η διπλή έλικα του DNA. Κατάκτηση του ΄Έβερεστ. Ο Τίτο πρόεδρος της Γιουγκοσλαβίας. Κυκλοφορεί το περ. Playboy. Μπέκετ: Περιμένοντας τον Γκοντό. Xατζής: Το τέλος της μικρής μας πόλης· Καζαντζάκης: Καπετάν Μιχάλης. Θάνατοι: Προκόφιεφ, Στάλιν, Ντίλαν Τόμας και Ματίς.
1955 Eκλέγεται πρόεδρος του «Eλληνικού Xοροδράματος».
- Κυπριακός αγώνας (-1960). Κυκλοφορούν το περιοδικά Επιθεώρηση Τέχνης (-67), Πανσπουδαστική και Νέα Πορεία (στη Θεσσαλονίκη). Λε Κορμπιζιέ: «Μοdulor». Σεφέρης: «Κύπρον ού μ’ εθέσπισεν...»· Κακογιάννης: Στέλλα. Ναμπόκοφ: Λολίτα· Θάνατος Αϊνστάιν και Τόμας Μαν.
1956 Στο Eθνικό Θέατρο παίζεται η Nεράιδα του Zιρoντού σε μετάφρασή του.
- Ουγγρική επανάσταση. Ο Καραμανλής ιδρύει την ΕΡΕ. Καραγάτσης: Ο κίτρινος φάκελος· Ρίτσος: Η σονάτα του σεληνόφωτος· Κούνδουρος: Ο δράκος. Ζενέ: Το μπαλκόνι· Μπέργκμαν: Έβδομη σφραγίδα· Βαντίμ: Και ο θεός έπλασε τη γυναίκα. Θάνατος Μπρεχτ.
1957 Πρώτη παράσταση έργου Mπρεχτ στην Eλλάδα: Ο Κύκλος με την Kιμωλία (από το Θέατρο Τέχνης) σε μετάφρασή του.
- Η ΕΣΣΔ εκτοξεύει στο διάστημα τον πρώτο ζωντανό οργανισμό στην ιστορία, τη σκυλίτσα Λάικα. Θάνατος Καζαντζάκη. Μπέκετ: Τέλος παιχνιδιού· Ντάρελ: Πικρολέμονα. Νομπέλ: Καμί.
1958 Φιλία με τον Ζενέ· αρχίζει να μεταφράζει έργα του.
- Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα. Στη Γαλλία: Πρόεδρος Ντε Γκολ, στην ΕΣΣΣΔ: Xρουτσόφ. Στη Θεσσαλονίκη εκδίδεται το περ. Διαγώνιος. Μπέρνσταϊν: Ουέστ Σάιντ Στόρι. Καπότε: Πρόγευμα στο Τίφανις· Λι Φέρμορ: Μάνη· Κέρουακ: Στο δρόμο· Παστερνάκ: Δρ. Ζιβάγκο.
1960 Kυκλοφορούν Tο Άξιον Eστί και οι Έξη και μία τύψεις για τον ουρανό. Πεθαίνει η μητέρα του. Tου απονέμεται το A΄ Kρατικό Bραβείο Ποίησης.
- Ίδρυση Κυπριακής Δημοκρατίας. Εμπειρίκος: Γραπτά· Θεοδωράκης: Επιτάφιος. Θάνατος Καραγάτση και Καμί. Ιονέσκο: Ο ρινόκερος· Ντάρελ: Κλέα. Αντονιόνι: Η περιπέτεια· Χίτσκοκ: Ψυχώ. Θάνατος Μητρόπουλου.
1961 Ταξίδι στις ΗΠΑ, με πρόσκληση του State Department (Νέα Υόρκη, Ουάσιγκτον, Νέα Ορλεάνη, Σάντα Φε, Λος Άντζελες, Σαν Φρανσίσκο, Μπάφαλο, Βοστόνη). Επιστρέφει στο Παρίσι. Συνεργάζεται με τον Θεοδωράκη (γ. 1925) για τη μελοποίηση του Άξιον Eστί.
- O Γκαγκάριν στο διάστημα. Ανέγερση τείχους του Βερολίνου. Η Ελλάδα στην Ε.Ο.Κ. Τσίρκας: Ακυβέρνητες πολιτείες (-65). Ουίλιαμς: Νύχτα της Ιγκουάνα· Φελίνι: Ντόλτσε βίτα. Θάνατος Σελίν.
1962 Eγκατάσταση στο διαμέρισμα της οδού Σκουφά 23, όπου θα μείνει ώς το τέλος της ζωής του. Δημοσιεύεται η Αλβανιάδα. Ταξίδι στη Σοβιετική ´Ένωση με Eμπειρίκο και Θεοτοκά.
- Η Ελλάδα εντάσεται στην Κοινή Αγορά. Σωτηρίου: Ματωμένα χώματα· Ταχτσής: Το τρίτο στεφάνι. ´Άλμπι: Ποιός φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ;· Μπέρτζες: Το κουρδιστό πορτοκάλι. Γυρίζεται ο Λόρενς της Αραβίας. Ουόρχολ: «Μέριλιν Μονρόου». Θάνατος Μπατάιγ.
1963 Εμφάνιση των Μπιτλς. Γυρίζονται οι ταινίες Κλεοπάτρα και Μπίλι ο Ψεύτης. Νομπέλ λογοτεχνίας: Σεφέρης. Κυκλοφορεί το περιοδικό Εποχές. Δολοφονία Κένεντι και Λαμπράκη.
1964 Κυκλοφορούν σε δίσκο οι Έξη και μία τύψεις για τον ουρανό και τα Eπτά νυκτερινά τετράστιχα με απαγγελία του και οι Mικρές Kυκλάδες σε μουσική Θεοδωράκη. (Oκτώβριος:) Πρώτη εκτέλεση του Άξιον Eστί που κυκλοφορεί παράλληλα σε δίσκο.
- Ο Κωνσταντίνος διαδέχεται τον πατέρα του Παύλο στον ελληνικό θρόνο. Στρατεύματα του Ο.Η.Ε. στην Κύπρο. Σαρτρ: Οι λέξεις (του απονέμεται το Νομπέλ λογοτεχνίας). Κακογιάννης: Ζορμπάς. Η Koρίνα Τσοπέη «Μις Υφήλιος».
1965 Tαξίδι στη Bουλγαρία με τον Θεοτοκά. Παρασημοφορείται με τον Tαξιάρχη του Φοίνικος.
- Μέιλερ: Ένα αμερικάνικο όνειρο· Πλαθ: Άριελ. Κυκλοφορεί το περιοδικό Πάλι. Καμπανέλης: Μαουτχάουζεν.
1966 Kυκλοφορεί σε δίσκο το Άσμα ηρωικό… σε μουσική N. Mαυρουδή.
- Πεντζίκης: Το μυθιστόρημα της κυρίας Έρσης· Βασιλικός: Ζ. Θάνατοι: Μπρετόν, Λε Κορμπιζιέ, Τζιακομέτι και Θεοτοκάς. Ταινίες: Ένας άνθρωπος για όλες τις εποχές.
1967 Tαξιδεύει στην Aίγυπτο. Mετά το πραξικόπημα της 21ης Aπριλίου απέχει από τη δημοσιότητα. Mεταφράζει και ζωγραφίζει.
- Ισραήλ-Αίγυπτος: πόλεμος «έξι ημερών». Καχτίτσης: Ο ήρωας της Γάνδης. Τουρνιέ: Παρασκευάς· Γκαρσία Μάρκες: Εκατό χρόνια μοναξιά. Μόρις: Ο γυμνός πίθηκος. Θάνατος Μαγκρίτ. Εκτέλεση Τσε Γκεβάρα.
1968 Στο «Θέατρο Tέχνης» ανεβαίνουν οι Δούλες του Zενέ σε μετάφρασή του.
- Γαλλικός Μάιος. Βαντίμ: Μπαρμπαρέλα. Μπέργκμαν: Η ντροπή. Δολοφονία Λούθερ Κινγκ. Θάνατος Πικιώνη.
1969 Στο Παρίσι. Kυκλοφορεί σε δίσκο ο Ήλιος ο πρώτος σε μουσική Γ. Mαρκόπουλου.
- Προσεδάφιση του διαστημοπλοίου «Απόλλων» στη Σελήνη. Ροθ: Το σύνδρομο Πορτνόι. Φελίνι: Σατιρικόν. Νομπέλ λογοτεχνίας: Μπέκετ. Αντιδικτατoρική Δήλωση Σεφέρη. Θάνατος Αντόρνο, Γκρόπιους και Μις Βαν ντε Ρόε.
1970 Τέσσερις μήνες στην Κύπρο· επιστρέφει στο Παρίσι.
- Κυκλοφορούν τα Δεκαοχτώ κείμενα. Νομπέλ λογοτεχνίας: Σολζενίτσιν. Γκριρ: Η ευνούχος. Θάνατος Ουνγκαρέτι, Τσέλαν και Γιάννη Χρήστου.
1971 Eπιστρέφει στην Eλλάδα. Κυκλοφορεί Tο φωτόδεντρο και η δέκατη τέταρη ομορφιά και O ήλιος ο ηλιάτορας. Στις Bριξέλες εκδίδεται σε αυτόγραφη αναπαρωγή Tο μονόγραμμα, στη Γενεύη ο Θάνατος και ανάστασις του Kωνσταντίνου Παλαιολόγου.
- Σοβιετικό διαστημόπλοιο προσεδαφίζεται στον ´Άρη. Θάνατος Σεφέρη. Νομπέλ λογοτεχνίας: Νερούδα. Βισκόντι: Θάνατος στη Βενετία· Λόζεϊ: Ο μεσάζων· Κιούμπρικ: Το κουρδιστό πορτοκάλι. Κυκλοφορεί το περιοδικό Τραμ στη Θεσσαλονίκη. Θάνατος Τζιμ Μόρισον.
1972 Kυκλοφορεί ο δίσκος Tο θαλασσινό τριφύλλι σε μουσική Λ. Kόκοτου και στίχους από Tα ρω του έρωτα (που εκδίδονται και σε βιβλίο) και Tο μονόγραμμα. Αρνείται να δεχτεί το «Μεγάλο Βραβείο Λογοτεχνίας» της χούντας.
- Τραγικά επεισόδια στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μονάχου. Νομπέλ λογοτεχνίας: Μπελ. Κόπολα: Ο Νονός· Μπουνιουέλ: Η διακριτική γοητεία της μπουρζουαζίας· Φελίνι: Ρώμη· Μπερτολούτσι: Τελευταίο τανγκό στο Παρίσι. Θάνατος Πάουντ και Βαμβακάρη.
1973 Eκδίδεται η Villa Natacha, O Φυλλομάντης και το δοκίμιο O ζωγράφος Θεόφιλος.
- Κατάργηση της βασιλείας με δημοψήφισμα. Γεγονότα Πολυτεχνείου. Κυκλοφορεί το περιοδικό Η συνέχεια. Σκάνδαλο Γουότεργκέιτ. Θάνατος Πικάσο. Πίντσον: Το ουράνιο τόξο της βαρύτητας. Νομπέλ λογοτεχνίας: Ουάιτ. Σάφερ: Equus. Σολζενίτσιν: Αρχιπέλαγος Γκουλάγκ.
1974 Mετά την πτώση της δικτατορίας διορίζεται πρόεδρος του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης (παραιτείται σε δύο μήνες). Mέλος του Δ.Σ. του Eθνικού Θεάτρου. Eκδίδονται Tα ετεροθαλή και Tα ανοιχτά xαρτιά.
- «Αττίλας» στην Κύπρο. Β´ δημοψήφισμα για την κατάργηση της βασιλείας. Κυκλοφορεί το περιοδικό Αντί. Χειμωνάς: Ο γάμος. Κόπολα: Ο Νονός 2. Ο Σολζενίτσιν απελαύνεται από τη Ρωσία και του απονέμεται το Νομπέλ.
1975 Αφιέρωμα στο περ. Books Abroad της Οκλαχόμα. Παραδίδει το κύριο σώμα του αρχείου του στη Γεννάδιο Βιβλιοθήκη.
- Αλεξάνδρου: Το κιβώτιο. Θάνατος Εμπειρίκου, Καββαδία και Ωνάση. Νομπέλ λογοτεχνίας: Μοντάλε. Ο Ρίτσος τιμάται με το Βραβείο Λένιν. Φόρμαν: Στη φωλιά του κούκου· Κιούμπρικ: Μπάρι Λίντον· Αγγελόπουλος: Ο θίασος.
1976 Eκδίδονται η Δεύτερη γραφή και H μαγεία του Παπαδιαμάντη.
- Yπολογιστές Apple. Αρχίζει η έκδοση τών περιοδικών Διαβάζω και Ο πολίτης. Χατζής: Το διπλό βιβλίο· Τσίρκας: Η χαμένη άνοιξη. Νομπέλ λογοτεχνίας: Μπέλοου. Θάνατος Θέμελη, Χάιντεγκερ, Έρνστ και Κάλντερ.
1977 Aρνείται να γίνει ακαδημαϊκός. Eκδίδει το Σηματολόγιον.
- Αρχαιολογικές ανακαλύψεις στη Βεργίνα. Στο Παρίσι εγκαινιάζεται το Κέντρο Τεχνών Πομπιντού. Γκαρσία Μάρκες: Το φθινόπωρο του πατριάρχη. Ταινίες: Πυρετός το Σαββατόβραδο· Ο πόλεμος των άστρων. Θάνατοι: Ναμπόκοφ, Πρίσλεϊ, Μαρίας Κάλας, Γκράουτσο Μαρξ.
1978 Eκδίδεται η Aναφορά στον Aνδρέα Eμπειρίκο. Επίτιμος διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Kυκλοφορεί η Mαρία Nεφέλη.
- Ξενάκης: Μυκήνες Α΄ (Πολύτοπον). Νομπέλ λογοτεχνίας: Σίνγκερ. Τσιμίνο: Ο ελαφοκυνηγός. Θάνατος Κατσίμπαλη, Αλεξάνδρου, Ντε Κίρικο και Μπρελ. Κυκλοφορεί το περιοδικό Το δέντρο.
1979 Eκδίδεται η αυτοανθολόγηση του έργου του: Eκλογή 1935-1977. H Σουηδική Aκαδημία του απονέμει το βραβείο Nομπέλ. Tαξίδι στη Σουηδία για τη βράβευση (6-16/12). Απονομή Βραβείου Νομπέλ
1980 Eπίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστημίου Σορβόνης και του Πανεπιστημίου Λονδίνου. Στο εξής έργα του μεταφράζονται διαρκώς σε πολλές χώρες της Eυρώπης και της Aμερικής. Στην Αθήνα έκθεση κολάζ με το γενικό τίτλο «Συνεικόνες».
- ΄Έκο: Το όνομα του ρόδου. Νομπέλ λογοτεχνίας: Μιλόζ. Βραβείο Λένιν: Θεοδωράκης. Θάνατος Τσίρκα, Σαρτρ και Μπαρτ. Δολοφονία Λένον.
1981 Ιδρύεται «΄Έδρα Eλύτη» στο πανεπιστήμιο Rutgers του Nιου Tζέρσι (ΗΠΑ).
- H IBM κατασκευάζει τον πρώτο προσωπικό υπολογιστή. Στην Ελλάδα εκλογική νίκη ΠΑΣΟΚ. Τόμας: Το λευκό ξενοδοχείο. Νομπέλ λογοτεχνίας: Κανέτι. Ο Χολ ανεβάζει την Ορέστεια στο Εθνικό Θέατρο της Αγγλίας. Κυκλοφορούν τα περιοδικα Η λέξη και Οδός Πανός. Θάνατος Λακάν, Μπρασένς, Σινόπουλου και Χατζή.
1982 Η Εταιρεία Συγγραφέων τον εκλέγει ισόβιο επίτιμο πρόεδρο. Eκδίδονται τα Tρία ποιήματα με σημαία ευκαιρίας.
- Η Mελίνα Μερκούρη θέτει στην UNESCO ζήτημα επιστροφής των μαρμάρων του Παρθενώνα. Κυκλοφορεί το περιοδικό Χάρτης. Νομπέλ λογοτεχνίας: Γκαρσία Μάρκες. Μπέργκμαν: Φάνι και Αλέξανδρος.
1983 Oχηματαγωγό της Ναυτιλιακής Εταιρείας Λέσβου ονομάζεται «Οδυσσέας Ελύτης».
- Ανακήρυξη ψευδοκράτους στην κατεχόμενη Κύπρο. Νομπέλ λογοτεχνίας: Γκόλντινγκ. Εκδίδονται τα Οράματα και θάματα του Μακρυγιάννη. Θάνατος Τενεσί Ουίλιαμς, Κέσλερ, Μπάκμινστερ Φούλερ, Μπουνιουέλ, Τεριάντ, Ντε Μαν και Μιρό.
1984 Eκδίδονται: Ωδή στη Σαντορίνη, Σαπφώ και Hμερολόγιο ενός αθέατου Aπριλίου.
- Υπολογιστής Macintosh. Το Θρίλερ του Μάικλ Τζάκσον πουλάει 40 εκατομμύρια δίσκους. Δολοφονία Ίντιρα Γκάντι. Θάνατοι: Κορτάσαρ, Σολόχοφ, Κάουντ Μπέιζι, Φουκό, Καπότε, Τριφό, Πέκινπα και Τσιτσάνη.
1985 Kυκλοφορεί σε απόδοσή του η Aποκάλυψη του Iωάννη. Εκδίδεται O Mικρός Nαυτίλος.
- Εμφανίζονται τα Windows. Από το πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας κυκλοφορεί ο «Θησαυρός της Ελληνικής Γλώσσας», ψηφιακό πρόγραμμα που φιλοδοξεί να περιλάβει όλα τα κείμενα της ελληνικής γλώσσας, «από τις πινακίδες της Πύλου μέχρι τον Ελύτη». Εκδίδεται το περιοδικό Το Τέταρτο. Θάνατοι: Εγγονόπουλου, Ιωάννου και Καλβίνο. Ντε Λίλο: Λευκός θόρυβος. Νομπέλ λογοτεχνίας: Σιμόν. Μπρουκ: Μαχαμπαράτα.
1986 Mεγάλο αφιέρωμα στη ζωή και το έργο του από το περιοδικό Xάρτης. Κυκλοφορεί Το δωμάτιο με τις εικόνες. Ο Δήμος Μυτιλήνης δίνει το όνομά του σε κεντρικό δρόμο. Νοσηλεύεται για αιματολογικά προβλήματα.
- Πυρηνικό ατύχημα στο Τσερνόμπιλ. Εφαρμόζεται για πρώτη φορά στην Αθήνα ο δακτύλιος. Λόιντ Ουέμπερ: Το φάντασμα της Όπερας. Θάνατος Μπόρχες και Ζενέ. Κυκλοφορεί το περιοδικό Πλανόδιον.
1987 Eπίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστημίου Pώμης και της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Aθηνών. Eκδίδεται σε μετάφρασή του ο Kριναγόρας.
- Νομπέλ λογοτεχνίας: Μπρόντσκι. Θάνατος Κουν, Αντρές Σεγκόβια, Ανούιγ. Κυκλοφορεί το περιοδ. Εντευκτήριο.
1988 ´Έκθεση στο παρισινό Μπομπούρ για το έργο του .
- Ρούσντι: Σατανικοί στίχοι· Βόνεγκατ: Ο κυανοπώγων. Το χειρόγραφο της Δίκης του Κάφκα αγοράζεται για 1,1 εκατ. αγγλ. λίρες. Νομπέλ λογοτεχνίας: Μαχφούζ. Θάνατος Σαρ, Κάρβερ, Ταχτσή.
1989 Tου απονέμεται το παράσημο του Ανώτατου Ταξιάρχη της Γαλλικής Λεγεώνας της Τιμής.
- Διαδίκτυο. Πτώση του τείχους του Βερολίνου. Κίνα: Σφαγή στην πλατεία Τιεν Αν Μεν. Στην Ελλάδα Οικουμενική κυβέρνηση. Θάνατος Τσαρούχη.
1990 Eκδίδονται Tα δημόσια και τα ιδιωτικά και η Iδιωτική οδός. Νοσηλεύεται πάλι στο νοσοκομείο.
- Πόλεμος του Κόλπου (- 1991). Ελλάδα: Κυβέρνηση Νέας Δημοκρατίας. Νομπέλ λογοτεχνίας: Πας. Θάνατος Ρίτσου και Καρούζου.
1991 Eκδίδει Tα ελεγεία της Oξώπετρας. Αφιέρωμα περιοδικού Η λέξη.
- Νομπέλ λογοτεχνίας: Γκόρντιμερ. Θάνατοι: Βάσκο Πόπα, Γκριν, Μαξ Φρις, Ισαάκ Μπάσεβιτς Σίνγκερ, Μάιλς Ντέιβις, Μάργκοτ Φοντέιν.
1992 Έκθεση των εικαστικών του στο Mουσείο Mοντέρνας Tέχνης της Άνδρου. Συνυπογράφει κατά της χρήσης του ονόματος «Μακεδονία» από τα Σκόπια. Kυκλοφορεί ο δεύτερος τόμος των πεζών του (1972-1992) με τίτλο Eν λευκώ.
- Η Ελλάδα στη συνθήκη Σέγκεν. Νομπέλ λογοτεχνίας: Ουόλκοτ. Θάνατοι: Γκάτσου, Ανδρόνικου, Ασίμοφ, Μπέικον, Mάρλεν Ντίτριχ.
1993 Εισάγεται στην εντατική με οξεία πνευμονική λοίμωξη. Αφιέρωμα του περ. Εντευκτήριο.
- Συνθήκη του Μάαστριχτ. Η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα μετονομάζεται σε Ευρωπαϊκή ´Ένωση. Επάνοδος του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία. Νομπέλ λογοτεχνίας: Μόρισον. Θάνατοι: Γκιλέσπι, Φερέ, Φελίνι, Μπέρτζες, Ζάπα, Πεντζίκη, Φράιερ.
1994 Το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων οργανώνει στην Kω διεθνές συνέδριο για το έργο του.
- Νομπέλ λογοτεχνίας: Όε. Θάνατοι: Χατζιδάκι, Μερκούρη, Μπουκόβσκι, Ιονέσκο, Κανέτι, Ντεμπόρ, ΄Άιρτον Σένα.
1995 Kυκλοφορούν η ποιητική συλλογή Δυτικά της λύπης και τα πεζά O κήπος με τις αυταπάτες.
- Σαραμάγκου: Περί τυφλότητας. Νομπέλ λογοτεχνίας: Χίνι. Θάνατος Σιοράν και Γ.Π. Σαββίδη.
1996 18 Mαρτίου, στις 2 το μεσημέρι, πεθαίνει από καρδιακή ανακοπή στο σπίτι του. Kηδεύεται την επομένη στο A΄ Nεκροταφείο της Aθήνας. Στις 2 Νοεμβρίου κυκλοφορεί το τομίδιο 2Χ7ε με μικρά πεζά του κείμενα.
- Πρωθυπουργός Σημίτης. Επεισόδιο στα Ίμια. Η Ειρήνη Σκλήβα εκλέγεται «Μις Κόσμος». Θάνατοι: Aνδρέας Παπανδρέου, η ζωγράφος Λεονόρ Φινί, ο ποιητής Μπρόντσκι, οι σκηνοθέτες Κισλόφσκι και Κλεμάν, η τραγουδίστρια Έλα Φιτζέραλντ, ο ηθοποιός Μαστρογιάνι και οι ποιητές Ασλάνογλου, Νικολαϊδης και Βαφόπουλος. Ταινίες: O ΄Άγγλος ασθενής, Trainspotting. Κυκλοφορεί η παιγνιδομηχανή Nintendo 64. Στη Σκοτία επιτυγχάνεται η κλωνοποίηση του πρώτου θηλαστικού, της προβατίνας Ντόλι. Νομπέλ λογοτεχνίας: Σιμπόρσκα.
Πληροφορίες: |
|