ΒΙΣΤΩΝΙΤΗΣ, ΑΝΑΣΤΑΣΗΣ


ΒΙΣΤΩΝΙΤΗΣ, ΑΝΑΣΤΑΣΗΣ

Ο Αναστάσης Βιστωνίτης παρουσιάστηκε στα Γράμματα το 1970 και από τότε εξέδωσε δέκα ποιητικές συλλογές, δύο συγκεντρωτικές εκδόσεις της ποίησής του, έξι πεζογραφικά βιβλία, τέσσερις τόμους δοκιμίων,  ένα βιβλίο μεταφράσεων του Κινέζου ποιητή της δυναστείας των Τανγκ, Λι Χο, τη μετάφραση μιας εκλογής ποιημάτων του
σημαντικού ισραηλινού ποιητή Αμίρ Ορ και τη μετάφραση μιας εκλογής ποιημάτων του κορυφαίου σύγχρονου κινέζου ποιητή Μπέι Ντάο.

Έχει δημοσιεύσει πλήθος άρθρα, δοκίμια, ταξιδιωτικά κείμενα, ποιήματα και κριτικά σημειώματα στις εφημερίδες Η Καθημερινή και Η Αυγή και στα περιοδικά Αντί, Νέα Πορεία, η λέξη, Χάρτης, Γράμματα και Τέχνες, Το Δέντρο, Εντευκτήριο, Ρεύματα, Φρέαρ και Poetix , καθώς και σ’ εφημερίδες και περιοδικά κύρους στο εξωτερικό (Haaretz, Delo, Herald Tribune, Lettre International, Sodobnost, Translation, 2B, 91st Meridian, Versopolis, Ρ.Ε.Ν.International, Pangolin House  κ.α.).

Ποίησή του παρουσιάστηκε σε διεθνή φεστιβάλ και σε κορυφαία πανεπιστήμια (Harvard, Columbia, Renmin, Nankai, Peking University και Baptist University, όπου ήταν φιλοξενούμενος του διεθνούς προγράμματος συγγραφέων για ένα μήνα, Humboldt Universitat κ.α.).

Υπήρξε μέλος της επιτελικής ομάδας που συνέταξε τον φάκελο υποψηφιότητας της Αθήνας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 και για ένα χρόνο εργάστηκε στην Οργανωτική Επιτροπή Αθήνα 2004.

Από το 1983 ως το 1988 έζησε στις ΗΠΑ (Νέα Υόρκη και Σικάγο), όπου υπήρξε αρχισυντάκτης της καθημερινής ελληνοαμερικανικής εφημερίδας Πρωινή.

Από το 2015 ως το 2017 διέμενε στην Κεντρική Ευρώπη ως ανταποκριτής του Βήματος, συντάκτης του οποίου είναι από το 1991.

Από το 1996 ως το 2001 υπήρξε μέλος του Δ.Σ. της Ομοσπονδίας Ευρωπαίων Συγγραφέων (European Writers’ Congress) και από το 2003 ως το 2008 αντιπρόεδρός της.

Ποιήματα και πεζογραφήματά του έχουν  μεταφραστεί σε είκοσι γλώσσες. Έξι ποιητικά βιβλία του εκδόθηκαν στα αγγλικά, τα γερμανικά, τα σλαβομακεδονικά, τα σλοβενικά, τα εβραϊκά και τα κινέζικα κι ένα πεζογραφικό στα σερβικά.   

Το 1970 έγραψε το πρώτο του έργο με τίτλο Σονέτα. Ο Βιστωνίτης παρουσιάστηκε σχετικά πρώιμα στα γράμματα, με ποιήματα ελλειπτικά στη μορφή, μεγάλης συναισθηματικής έντασης, αλλά και εντυπωσιακά ώριμα ως προς τη συνειδητοποίηση και τη γνώση του τοπίου των εσωτερικών αναζητήσεων. Η πυκνή σύνθεση αυτού του ψυχικού τοπίου και η έκφραση του με μία γλώσσα ρυθμική αλλά και στοχαστική τονίζει και υπογραμμίζει, επίσης το πρώιμο καταστάλαγμα ως προς το είδος της ποίησης που προτιμούσε.

Μετά το 1980, διάστημα κατά το οποίο ζούσε στις Η.Π.Α. και ήρθε σε επαφή με την αμερικανική ποίηση, το έργο του πήρε μια άλλη τροπή. Η γλώσσα έγινε πλαστικότερη, οι εικόνες λιγότερο σκοτεινές και τα ρυθμικά στοιχεία πλουτίστηκαν ακόμα περισσότερο. Η συνεχής υπόμνηση του Βιστωνίτη ότι ο κόσμος κυριαρχείται από τις αμφίπλευρες, αντιθετικές έννοιες του γήινου και του ουράνιου, του ζωώδους και του θεϊκού, του ονειρικού και του χθόνιου (απτό παράδειγμα οι τίτλοι των περισσότερων συλλογών του) συμβαδίζει με τη ρομαντική του αντίληψη για την «ιερότητα» της ποίησης, την ικανότητά της να επικοινωνεί διαισθητικά και τη μυστική ανταπόκρισή της στα αιτήματα του ανθρώπου. Τα γνωρίσματα της ποίησης του Βιστωνίτη, η σφοδρά αρνητική της διάθεση απέναντι στο κοινωνικό περιβάλλον, το ελεγχόμενα δραματικό συναίσθημα, αλλά και η νοσταλγική της μνήμη για έναν χαμένο παράδεισο ενισχύονται από μια γλώσσα τελετουργική, με πολλές συμβολικές προεκτάσεις.

Στα δοκίμιά του ο Βιστωνίτης κινείται γύρω από ιστορικά πρόσωπα και λογοτεχνικά φαινόμενα καθοριστικής σημασίας για τον δυτικό πολιτισμό. Στα κείμενά του προωθείται η ιδέα της πλουραλιστικής κοινωνίας. Ο λόγος του χαρακτηρίζεται από ρυθμικότητα και αποκαλύπτει τις γνώσεις του σε θέματα αισθητικής και παιδείας.

Διετέλεσε μέλος του Δ.Σ. της Εταιρείας Συγγραφέων από το 1994 ως το 1996 και αντιπρόεδρός της από το 1996 ως το 1997.

Βιντεοσκόπηση και επιμέλεια από τον ποιητή Χρήστο Κούκη.

Ημ/νία δημοσίευσης: 2 Νοεμβρίου 2014

 Πληροφορίες: 
Όνομα:  ΑΝΑΣΤΑΣΗΣ
Επίθετο:  ΒΙΣΤΩΝΙΤΗΣ
Εργογραφία: 
  • Οι μηχανές της ιστορίας, Ολκός, 2013,
  • Πεκίνο, Μεταίχμιο, 2011
  • Τα ρόδα της Αχερουσίας: ποιήματα, Ροές, 2008.
  • Λογοτεχνική γεωγραφία: τόποι, πόλεις, άνθρωποι, Μεταίχμιο, 2007.
  • Ex Libris: κείμενα για τη λογοτεχνία του εικοστού αιώνα, Τυπωθήτω, 2006.
  • Η εσωτερική εξορία: ποίηση 1971-1995, Ροές, 2005.
  • Πεκίνο: το ρόδο και ο λωτός, Μεταίχμιο, 2005. (1η έκδοση: Πατάκης, 1995)
  • Το τρένο της λογοτεχνίας, Κέδρος, 2004.
  • Ο ήλιος στην τάφρο, Νεφέλη, 2004.
  • Οι σημαίες του αναχρονισμού και άλλα δοκίμια, Τυπωθήτω, 2003.
  • Η κοίτη του χρόνου: τόποι, πόλεις, άνθρωποι, Πατάκης, 1999.
  • Χώμα από ουρανό: ποίηση 1983 - 1995, Πατάκης, 1996.
  • Το ρόδο και ο λωτός, Πατάκης, 1995
  • Φάσματα φθοράς: αφηγήματα, Καστανιώτης, 1994.
  • Οι κήποι της Σελήνης, Ρόπτρον, 1990.
  • Η κρίση και η καταστολή: κριτικά δοκίμια, Νεφέλη, 1986.
  • Καταγωγή, Εστία 1984.
  • Έδαφος, Νέα Πορεία, 1981.
  • Τέφρες, Νέα Πορεία, 1980.
  • Alone: ποιήματα στον Ε.Α. Poe, Αστήρ, 1975.
  • ΑνιχνευτέςΝέα Πορεία, 1974.
  • ΜετοικεσίαΝέα Πορεία, 1972.
  • Σονέτα. Αθήνα, 1970.
Μεταφράσεις
  • Li Ho, Ο δαίμονας στον καθρέφτη, Νεφέλη, 2002.
Συμμετοχή σε συλλογικά έργα
  • 1ο Διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης Αθηνών, Κύκλος Ποιητών, 2013.
  • Ποιητικές συνομιλίες, Οδός Πανός, 2012.
  • Τα ποιήματα του 2009, Κοινωνία των (δε)κάτων, 2010.
  • "Χαμηλές φωνές" στη λογοτεχνία, Σχολή Μωραΐτη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας, 2009.
  • Τα ποιήματα του 2008, Κοινωνία των (δε)κάτων, 2009.
  • Τα ποιήματα του 2007, Κοινωνία των (δε)κάτων, 2008.
  • Η κριτική για τα βιβλία του Τηλέμαχου Αλαβέρα, Εταιρία Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης, 2007
  • Το βιβλίο στο σινεμά, Εθνικό Κέντρο Βιβλίου, 1999.
  • Santé, Ύψιλον, 1998.
  • Αφιέρωμα στον Αλέξανδρο Κοτζιά, Κέδρος, 1994.
  • Πολυφωνία για τον Δ. Π. Παπαδίτσα, Ευθύνη, 1988

Τα κείμενα του Βιστωνίτη στην εφημερίδα Το Βήμα : 
http://www.tovima.gr/editors/editor/?edid=288

Άξιον Εστί (ΕΡΤ3) - Ο συγγραφέας Αναστάσης Βιστωνίτης

 


Διεύθυνση: 

Δωδεκανήσου 30,
152 35 Βριλήσσια


Έτος γέννησης:  1952
Τόπος γέννησης:  Κομοτηνή
Τίτλος αποσπάσματος:  Χώμα από ουρανό
Κείμενο αποσπάσματος: 

BIOΓPAΦIA

Τρεις μετά τα μεσάνυχτα.
Mες στο ρολόι παραμονεύει ένα τετράποδο,
το μήνυμα που έστειλες δεν έφτασε ποτέ,
ήταν μια εγγραφή πολύ παλιά,
δίσκος που παίχτηκε, τρίφτηκε,
μέσα στους ήχους του μπήκαν άλλοι ήχοι,
διαλυμένες μελωδίες, κατεστραμμένα όργανα,
πρόσωπα, κινήσεις αργές σαν όνειρο.

Φυσάει αέρας σέρνοντας κουρέλια,
στο κενό κλυδωνίζονται
φαντάσματα, φάσματα, μνήμες.
Aυτούς που θυμούμαι απόψε
δεν ξέρω αν τους έχω δει ποτέ.
Mε ψεύδη τρέφεται το ανύπαρκτο,
το παρελθόν χρώμα κι απάτη.
H μνήμη δεν είναι παρά
το φόρεμα της άρνησης,
ένας τρόπος να οικειώνεσαι
εκείνο που πεθαίνει
μέσα στο ξένο αίσθημα,
το παράλογο λίκνο.

Έρχονται φίλοι και σπάει η ενότητα,
έρχεται εκείνο που εγώ αναγνώρισα,
ο τρόπος μου να καταχωρίζω τις εποχές,
να ορίζω τη γεύση του τυχαίου.
Κι η νύχτα, καταργώντας τα όρια,
ο μόνος δρόμος για να βγεις από τον κλοιό,
από τη δεσποτεία της μέρας.

Tώρα που ανθίζουν τα νερά,
τώρα που η λάσπη μαύρο φυτώριο
όπου μεγαλώνει ο ίσκιος των άστρων,
όπου γλιστρούν οι βάρκες του φεγγαριού,
η σκέψη τρέχει πιο γρήγορα απ' το μάτι
αποικίζοντας τις χώρες του νου.

Pευστό καλοκαίρι, κατάστικτο άπειρο,
νερό χωρίς τη γεύση του νερού,
χαράματα, κόκκινη αυγή
κι ο ήλιος μάτι του μεθυσμένου?
μέσα στην κόρη της αυγής το φως
άπεφθο και νικηφόρο μου είπε τα πάντα.
Το ίδιο φως που καίει τις πρωτεύουσες,
τα λαμπρά μαυσωλεία.

Kι έπειτα οι αρρώστιες του πολιτισμού:
μέθοδοι, σκοποί, προγράμματα? και τα χαρτιά
που φενακίζουν...

Mες στους σπινθήρες μεγάλωσα, έγινα άντρας.
Με το σπινθήρα εξορκίζω το φόβο.

Ρινίσματα από φως διασχίζουν τη νύχτα,
αρώματα από φως ανοίγουν το χώρο.
Αρώματα, ονόματα, μετέωρα, σηματοδότες
που συναιρούνται - εδώ. Που αναιρούνται.

Xρώματα των άστρων,
αίθριοι ουρανοί,
πυρακτωμένα σίδερα και μάτια της ασφάλτου,
θάλασσες που γλιστρούν
κάτω από τα παιδικά μου χρόνια,
καράβια των μητροπόλεων, κλυδωνισμοί...

Tρεις μετά τα μεσάνυχτα,
μες στο ρολόι παραμονεύει ένα τετράποδο,
ανάβουν φώτα και κοιτάζω
τα χόρτα στην άκρη της νύχτας,
μακριά από τα γενέθλια χώματα -
Ομως όλα τ' άστρα αστράφτουν παντού,
όπως απόψε,
τρεις μετά τα μεσάνυχτα,
διαλυμένες μελωδίες, κατεστραμμένα όργανα,
το μήνυμα που έστειλες δεν έφτασε ποτέ
και κολυμπούν μες στα νερά
αδιάφθορα και καθαρά σαν δάκρυα τ' άστρα.


E-mail:  avistonitis@gmail.com avistonitis@tovima.gr