ΜΠΟΥΚΑΛΑΣ, ΠΑΝΤΕΛΗΣ


ΜΠΟΥΚΑΛΑΣ, ΠΑΝΤΕΛΗΣ

Τελείωσε την Οδοντιατρική Αθηνών. Την περίοδο 1987-1990 είχε την επιμέλεια βιβλιοκριτικής σελίδας στην εφημ. Η Πρώτη. Από τον Δεκέμβριο του 1990 έως το 2010 επιμελούνταν την ανά Τρίτη σελίδα βιβλίου στην εφ. Η Καθημερινή, στην οποία σχολιογραφεί καθ’ εκάστην. Είναι διορθωτής , επιμελητής εκδόσεων και μεταφραστής από τα αρχαία ελληνικά.

 Πληροφορίες: 
Όνομα:  ΠΑΝΤΕΛΗΣ
Επίθετο:  ΜΠΟΥΚΑΛΑΣ
Εργογραφία: 

Από το 1980 έχει εκδώσει στην Άγρα τα βιβλία ποίησης: Αλγόρυθμος, Η
εκδρομή της ευδοκίας, Ο μέσα πάνθηρας, Σήματα λυγρά, Ο μάντης,
Οπόταν πλάτανος, Ρήματα και Μηλιά μου αμίλητη, το θεατρικό Το
μάγουλο της Παναγίας: Αυτοβιογραφική εικασία του Γεωργίου
Καραϊσκάκη, έναν τόμο βιβλιοκριτικών με τον τίτλο Ενδεχομένως –
Στάσεις στην ελληνική και ξένη τέχνη του λόγου και δύο τόμους υπό τον
τίτλο Υποθέσεις, με τις επιφυλλίδες του στην Καθημερινή της Κυριακής.
Έχει μεταφράσει τον Επιτάφιο Αδώνιδος του Βίωνος του Σμυρναίου, τα
ποιήματα του τόμου Επιτάφιος λόγος – Αρχαία ελληνικά επιτύμβια
επιγράμματα και τα Συμποτικά επιγράμματα (από το Ενδέκατο Βιβλίο
της Παλατινής Ανθολογίας).
Επίσης μετέφρασε τους Αχαρνείς για το Εθνικό Θέατρο, τον
Αγαμέμνονα για το ΔΗΠΕΘΕ Αγρινίου, τις Τρωάδες για το Θέατρο του
Νέου Κόσμου, τον Κύκλωπα του Ευριπίδη και το ομότιτλο ειδύλλιο του
Θεόκριτου για το Φεστιβάλ Αθηνών - Επιδαύρου, τις

Θεσμοφοριάζουσες για το Φεστιβάλ Αθηνών - Επιδαύρου, την Ιφιγένεια
την εν Αυλίδι για το ΚΘΒΕ και την Ελένη επίσης για το ΚΘΒΕ.

Το 2016 συνεξέδωσε με τον Γιάννη Παπακώστα το βιβλίο Ανδρέας
Λασκαράτος, Δημοτικά τραγουδάκια εθνικά μαζευμένα από τους
τραγουδιστάδες εις το Ληξούρι (Κεφαλληνία - Επαρχία Παλης) τους
1842. Επίσης έχουν εκδοθεί από την Άγρα οι τέσσερις πρώτοι τόμοι
της σειράς του Πιάνω γραφή να γράψω... - Δοκίμια για το δημοτικό
τραγούδι: 1) Όταν το ρήμα γίνεται όνομα: Η «Αγαπώ» και το σφρίγος
της ποιητικής γλώσσας των δημοτικών. 2) Το αίμα της αγάπης: Ο πόθος
και ο φόνος στη δημοτική ποίηση. 3) Κόκκιν’ αχείλι εφίλησα: Το ταξίδι
του φιλιού και ο έρωτας σαν υπερβολή. 4) Ο Έρως και το Έθνος: Οι
φυλές, οι θρησκείες και η δημοτική ποίηση της αγάπης. Α΄: Έλληνες,
Βλάχοι, Μαύροι, Αρβανίτες, Τούρκοι.


Διεύθυνση: 

Φωτομάρα 18, 11743 Νέος Κόσμος, Αθήνα


Έτος γέννησης:  1957
Τόπος γέννησης:  Λεσίνι Μεσολογγίου
Τίτλος αποσπάσματος:  Μικροαυτοανθολογία
Κείμενο αποσπάσματος: 

(1) ΠΑΘΗ ΤΑ ΣΕΠΤΑ (5)


Δεν έχω τις γλώσσες όλες
Μία μόνο: σ’ αγαπώ
— χωρίς υποκείμενο

(Αλγόρυθμος, 1980)

(2) Από τη συλλογή Η εκδρομή της ευδοκίας, 1982

Η χαρά σου το σήμα μου, όταν το φως κερδίζει το σώμα μου συντάσσοντάς το με τον τρόπο της γεύσης σου.
Και πάντα με τα όνειρά μου ανθοί πικροδάφνης να εντείνουν τη γλώσσα μου. Εύφορος κόσμος ο κόσμος των εξόδων.

Αντέξαμε το γυρισμό
και θα φοβηθούμε τις αναχωρήσεις;
Αντέξαμε τον έρωτα
και θα φοβηθούμε τον πόλεμο;


(3) Από τη συλλογή Ο μέσα πάνθηρας, 1985

Τάφος το ταυ
τήλε-
λέξη χωλή
τηλέγραφος
      τηλέφωνο
            τηλεόραση
άλλων το μεδούλι να ρουφάει
Βλέπω/μιλώ/ακούω/γράφω –
τείχος οι τοίχοι
λέξη βρυκόλακας
να σώνει τους ζυμούς των ανθρώπων
Τι λες λοιπόν;
Φράχτης τα δόντια
και στην έξοδο
φιλούν τα χείλη και μιλούνε
– και φως ο τάφος


(4) ΛΟΚ ΑΟΥΤ

Υγρός
κι ανίμερος
επειδή του πόθου παρανάλωμα.
Φεύγεις
και φεύγει η όψη μου. Πώς να μην ξαναρχίσω.
Ανάποδα, λοιπόν, Τζων Λοκ, ανάποδα.
Με το κεφάλι κάτω:
Ουδέν εν τη αισθήσει
ο μη πρότερον εν τη νοήσει.
Ένας νους τερατώδης ολονέν εκσαρκίζεται
να πληρώσει νόημα το Παμφάγο Ανόητο
Δεν αντέχεται αλλιώς τόσο πένθος

(Σήματα λυγρά, 1992)

(5) Από το βιβλίο Ο μάντης, 1994


Λοιπόν, το βάθος των ματιών σου είναι γαλάζιο,
το ’νιωσα χθες όταν τα κύματα με πήραν,
σ’ ερημονήσια μ’ εξορίσαν να μονάζω
και ναυαγό μες στην αγκάλη σου με σύραν.

Λοιπόν, το βάθος των ματιών σου πρασινίζει,
το ’ζησα χθες κι ήταν σαν δάσος με θηρία,
κι αυτά μού μάθαν ν’ αγαπώ ό,τι κοστίζει,
ότι πονάει κι αδειάζει κάθε αρτηρία.

Λοιπόν, το βάθος των ματιών σου μαύρο είναι,
μ’ έζωσε χθες και με ταξίδεψε στη θλίψη.
Να φύγω θέλεις μα μου λες σε λίγο «μείνε»,
ποιος εαυτός σου, ποιος, στο τέλος θα σου λείψει.

Λοιπόν, το βάθος των ματιών σου είναι αίμα,
κόκκινος κίνδυνος, φωτιά, σκληρό λεπίδι.
Επαίτης γίνομαι, μου φτάνει κι ένα ψέμα
απ’ την αρχή χαμένος να ’μπω στο παιχνίδι.

(6) Από το βιβλίο Οπόταν πλάτανος, 1999

Σαν τον κορμό τού πλάτανου. Το μέσα του καταβροχθίζει τη μορφή, ένα τίποτε μένει,
κλαδιά που γράφουν αγκαλιές μα τ’ άλλο σώμα εκτοπισμένο από καιρό στην απουσία,
ένα τίποτε μένει, καθώς όταν ουρλιάζεις και οι βλάσφημες πέτρες σου στον αδιάφορο
ουρανό εποστρακίζονται και επιστρέφουν, ένα τίποτε μένει, ρίζες βυθισμένες στις πέτρες,
και πάλι βρίσκουνε χυμό κι αντέχουν, ένα τίποτε μένει, ένα στόμα ορθάνοιχτο που δεν ενδίδει
σε άναρθρα ουρλιαχτά, παρά τον πανικό του μελωδεί και γοητεύει.
Η συντριβή είναι ο τρόπος τού ανθρώπινου. Και η ήττα του χλόη και δόξα του.

(7) ΠΑΙΓΝΙΩΝ ΠΑΙΓΝΙΑ

Να γίνει η φύρα φύραμα;
Ζυμάρι για καινούργια όνειρα η φθορά;
Την ερημιά να σπείρει να καλλιεργήσει
η ρίμα;
Μωρ’ μια χαρά τα λες εσύ
και τα ταιριάζεις, βολονταριστάκο μου.
Αλλά τα πράγματα
πιο ζόρικα απ’ τα γράμματα
κι από τα παιχνιδίσματά τους
και δεν αρκεί η μηχανή τού ήχου
Έχουν το πείσμα τους τα πράγματα

Μηδέ σε καλοπιάσματα ενδίδουν
σε μεταμεσονύχτιες εκκλήσεις απονενοημένων
μηδέ στις σολομωνικές της μούσας.
Μην δα και το πιστέψεις
πως μόνος του τη μοίρα του ορίζει
ο λογοθέτης
τη στρέφει του χεριού του την αλλάζει.
Αστείο και να το πεις.

Καν ο θεός
όποιο κι αν είναι τ’ όνομά του
δεν τα κατάφερε εντέλει να λέει – να γίνεται
πάλι να λέει – να ξεγίνεται.
Αν, λέω,
αν τα ’χε καταφέρει ο πηλουργός σου
μ’ ένα του λόγο θα σε είχε πια ξεκάνει,
δεν θα ’σουν τώρα εδώ να του ανταρτεύεις
τη γλώσσα να του βγάζεις
και να τον περιγελάς.
Ή πάλι, παντογνώστης,
έγκαιρα τη δική του γλώσσα
θα ’κοβε θα κατάπινε
μη σ’ ονομάσει και φανείς,
στη γάγγραινα της σιωπής θα σε παρέδιδε
για να πεθαίνεις στην αιωνιότητα
πριν καν υπάρξεις.
Πλην τώρα υπάρχεις, επιθυμητή μου,
κι έχεις να ζεις να παίζεις
και να γίνεσαι ό,τι χάνεις.
Τι άλλο η δεδικασμένη ανθρωποσύνη σου
 

[Ρήματα, 2009]


Διακρίσεις: 

Για το βιβλίο του Ρήματα τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης
(2010).
Για το βιβλίο του Όταν το ρήμα γίνεται όνομα: Η «αγαπώ» και το
σφρίγος της ποιητικής γλώσσας των δημοτικών τιμήθηκε με το Κρατικό
Βραβείο Δοκιμίου (2017).


E-mail:  pboukalas@gmail.com