ΡΑΔΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ


ΡΑΔΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ

Φιλολογικές Σπουδές στα Πανεπιστήμια του Βουκουρεστίου και του “AL. I. CUZA” Ιασίου/Ρουμανίας

Φιλοσοφικές Σπουδές στο Πανεπιστήμιο “AL. I. Cuza” Ιασίου/Ρουμανίας

1960 – βοηθός Καθηγητού και αργότερα Υφηγητής, κατόπιν διαγωνισμών. Έκτοτε ασχολείται κυρίως με την προβολή και διάδοση των Ελληνικών Γραμμάτων και του Ελληνικού Πολιτισμού με έμφαση στη Νεοελληνική Λογοτεχνία αλλά και με θέματα που αφορούν τη θεωρία της λογοτεχνίας, τη βαλκανική, τη ρουμανική και τη ρωσική λογοτεχνία.

1973 – δημιουργεί και διευθύνει (ως και το 1998) το Φροντιστήριο Νεοελληνικών Σπουδών (το οποίο έγινε αργότερα Λεκτοράτο) του Παν/μίου „Al. I. Cuxa”  Ιασίου/Ρουμανίας, μοναδικό τέτοιου είδους εκείνη την περίοδο στη Ρουμανία. Αυτό το κέντρο προβολής των ελληνικών γραμμάτων συνεχίζει τη λειτουργεία του και τώρα, μετά τη συνταξιοδότηση του Ανδρέα Ράδου. Σήμερα πολλοί απόφοιτοι αυτού του Φροντιστηρίου είναι ήδη γνωστοί νεοελληνιστές: μεταφραστές, καθηγητές Νεοελληνικών στις Ελληνικές Κοινότητες της Ρουμανίας, φιλόλογοι, ερευνητές σε Ανώτατα Ακαδημαϊκά Ιδρύματα, δημσιογράφοι κλπ.  Για το κέντρο αυτό και τη δραστηριότητα του Α. Ράδου εγκωμιαστικά εκφράστηκαν εκπρόσωποι της Ρουμανικής, Ελληνικής, Κυπριακής Πολιτείας (μάλλον και με ομιλίες στη Βουλή των Ελλήνων και τη Βουλή της Κύπρου), αλλά και ακαδημαϊκοί, πανεπιστημιακοί, πολιτιστικοί, εκκλησιαστικοί Παράγοντες. Το όνομά του έχει, επίσης, συμπεριλιφθεί σε διάφορα Λογοτεχνικά Λεξικά, Οδηγούς και Ιστορίες Λογοτεχνίας στη Ρουμανία και στην Ελλάδα.

Συμμετοχή σε επιστημονικά συνέδρια και συμπόσια στη Ρουμανία (Ιάσι, Βουκουρέστι, Πλοϊέστι, Σουτσεάβα, Μποτοσάνι, Ονέστι), Ελλάδα (Πάτρα, Κοζάνη, Ιωάννινα, Αθήνα, Θεσσ/νίκη), Κύπρο (Λευκωσία, Λεμεσό), πρώην Σoβιετική Ένωση (Μόσχα, Λένινγκράντ/Πετρούπολη), πρώην Γιουγκοσλαβία (Βελιγράδι, Νόβι Σαντ) και σε εξωακαδημαϊκές πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Μετά το 1990, με πρωτοβουλία του αδελφοποιούνται τα Πανεπιστήμια Ιασίου και Α.Π.Θ.

Το 1994 αρχίζει η έκδοση της μόνιμης μηνιαίας τακτικής σελίδας “Το ελληνικό πνεύμα – ευρωπαϊκές συνθέσεις” του πολιτιστικού περιοδικού Cronica Ιασίου, την οποία επιμελείται.

 Πληροφορίες: 
Όνομα:  ΑΝΔΡΕΑΣ
Επίθετο:  ΡΑΔΟΣ
Εργογραφία: 

Βιβλία

 

Νεοελληνική γλώσσα (μέθοδος για Ρουμάνους φοιτητές) , Εκδ. Παν/μίου Ιασίου, 1987, 1992, 1994, με πρόλογο.

Μ. Τριανταφυλλίδη, Μικρή νεοελληνική γραμματική (μετάφραση στα ρουμανικά:  Ανδρέας Ράδος και Λεωνίδας Ράδος), Εκδ. Α.Π.Θ., Θεσσ/νίκη, 1996, με έναν πρόλογo του Ανδρέα Ράδου.

Ρίτα Μπούμη-Παπά, Ανθοφορία στην έρημο (Ποίηση. Μετάφραση στα ρουμανικά σε συνεργασία), Εκδ. Univers, Βουκουρέστι, 1974, με πρόλογο.

Γιάννης Κουτσοχέρας, Με το φτερό και την τρίαινα (Ποίηση. Μετάφραση στα ρουμανικά σε συνεργασία), Εκδ. Univers, Βουκουρέστι, 1990, με πρόλογο.

Ενα άσμα για τη Ρουμανία. Σύγχρονοι Έλληνες ποιητές (Ποίηση. Μετάφραση στα ρουμανικά σε συνεργασία), Εκδ. Junimea, Ιάσι, 1980, με πρόλογο και εργοβιογραφικά σημειώματα.

Ωδές του Αιγαίου. Σύγχρονοι Έλληνες ποιητές (Ποίηση. Μετάφραση στα ρουμανικά σε συνεργασία), Εκδ. Albatros, Βουκουρέστι, 1990, με πρόλογο και σημειώματα.

Το χαμόγελο της Αφροδίτης. Σύγχρονοι Κύπριοι ποιητές (Ποίηση. Μετάφραση στα ρουμανικά σε συνεργασία), Εκδ. Cronica, Ιάσι, 1995, με πρόλογο και εργοβιογραφικά σημειώματα.

Ανθολογία Βαλκανίων ποιητών (μετάφραση Ρουμάνων ποιητών στα ελληνικά), Εκδ. Διαβαλκανικού Κέντρου Βιβλίου και Πολιτισμού, Θεσς/νίκη, 1998.

Η σύγχρονη νεοελληνική λογοτεχνία στη Ρουμανία. Βιβλιογραφικός οδηγός (εργασία σε συνεργασία), Εκδ. Junimea, Ιάσι, 1998.

Πολιτιστικές αντιστοιχίες - Από τον Οδυσσέα Ελύτη στον Νικήτα Στανέσκου (Δοκίμια), Εκδ. Cronica, Ιάσι, 2001

Ο Ήλιος της Βεργίνας. Σύγχρονοι ποιητές της Θεσσαλονίκης (Ανθολογία), επίμετρο και εργοβιογραφικά σημειώματα από τον ίδιο το συγγραφέα, Εκδ. Cronica, Ιάσι, 2003.

Κλείσε στην καρδιά σου την Ελλάδα (Ποιητική ανθολογία), Junimea, Iaşi, 2005.

Οι ωδές του Ολύμπου (Σύγχρονοι Έλληνες ποιητές), ανθολόγηση, μετάφραση, πρόλογος και εργοβιογραφικά σημειώματα των Ανδρέα Ράδου και Ιοανίντ Ρομανέσκου, Εκδ. Princeps, Ιάσι, 2007

Λυπάμαι που δεν είμαι Έλληνας. Τέσσερις Ρουμάνοι ποιητές (Άννα Μπλαντιάνα, Μαρίν Σορέσκου, Νικίτα Στανέσκου, Ιοανίντ Ρομανέσκου), άνθολογηση, μετάφραση στα ελληνικά, βιογραφικά σημειώματα και επίμετρο του συγγραφέα, Σοκόλης, Αθήνα 2007

Andreas Rados, Valeriu Mardare  (συντονιστές και επιμελητές), Το ελληνικό πνεύμα – Ευρωπαϊκές συνθέσεις, Εκδόσεις Cronica, Ιάσι, 2008 (Ανθολογία)

Κ. Μητσοτάκης, Ο Καζαντζάκης μιλεί για Θεό, μετάφραση και πρόλογος σε συνεργασία, Εκδ. Οmonia, Βουκουρέστι 2009

Πρόδρομος Χ. Μάρκογλου, Ποιήματα και πεζά. Ανθολόγηση, πρόλογος και μετάφραση σε συνεργασία, Εκδ. Princeps, Ιάσι, 2011.

Andreas Rados, Liviu Moscovici, Ρώσσοι και σοβιετικοί λογοτέχνες στη ρουμανική γλώσσα (1960-1973 - Βιβλιογραφικός οδηγός), Εκδ. Παν/μίου Ιασίου  „Al. I. Cuza”din Iaşi, 1974 (με πρόλογο του Ανδρέα Ράδου)

 

Μετέφρασε  Έλληνες ποιητές και δραματουργούς:

Δ. Σολωμό, Κ. Παλαμά, Α. Σικελιανό, Ν. Καζαντζάκη, Γ. Σεφέρη, Κ. Βάρναλη, Γ. Ρίτσο, Οδ. Ελύτη, Ι. Καμπανελλη, Ρίτα Μπόυμη-Παππά, Μ. Αναγνωστάκη, Γ. Βαφόπουλο, Τ. Βαρβιτσιώτη, Αν. Ευαγγέλου, Κ. Ασημακόπουλο, Ν. Βαγενά, Κ. Παπαγεωργίου, Γ. Κοντό, Γ. Στεριόπουλο, Κ. Μόντη, Κ. Χρυσάνθη, Κ. Χαραλαμπίδη κ.α. (περίπου 130 Έλληνες και Κύπριους λογοτέχνες).

Επίσης, μετέφρασε και σχολίασε στα ελληνικά 25 Ρουμάνους ποιητές (N. Labiş, N. Stănescu, M. Sorescu, Ana Blandiana, I. Romanescu, Şt. Augustin-Doinaş, H. Zilieru, P. Stoica, C. Baltag κ.α.).

Από την ξένη λογοτεχνία δημοσίευσε μελέτες, άρθρα, κυρίως για τους Μ. Σόλοχωφ, Π. Νερούντα, Ν. Βαπστσάρωφ, Ν. Χικμέτ, Μ. Λέρμοντωφ, Κ. Σίμονωφ, Ρ. Ροζντεστβένσσκυ, Α. Τσέχωφ κ.α.

Συνεργάστηκε  με πολλά και διάφορα περιοδικά και εφημερίδες υψηλού επιπέδου:

  • της Ρουμανίας: Analele Universităţii „AL. I. CUZA” – Iaşi, Revista de istorie şi teorie literară, Studii clasice, Secolul XX, Iaşul Literar, Convorbiri Literare, Cronica, România literară, Luceafărul, Literatorul, Ateneu, Orizont, Steaua, Tomis, Transilvania, Dacia Literară κλπ.
  • της Ελλάδας: Νέα Σύνορα, Τομές, Ομπρέλα, Γράμματα και Τέχνες, Ηπειρωτική Εστία, Νέα Εστία, Λογοτεχνική Δημιουργία, καθώς και με εφημερίδες: Καθημερινή, Ελευθεροτυπία, Η Αυγή, Μακεδονία, Θεσσαλονίκη κ.α.
  • της Κύπρου: Νέα Εποχή, Λογοτεχνική Κύπρος, Καινούργια Εποχή.

Διεύθυνση: 

ΟΔΟΣ ΑΡΜΟΔΙΟΥ 23 ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ – ΚΑΝΤΖΑ - ΠΑΛΛΗΝΗ


Έτος γέννησης:  1938
Τόπος γέννησης:  Νεστόριο Καστοριάς
Τίτλος αποσπάσματος:  Η πολιτική διάσταση του μύθου του Προμηθέα
Κείμενο αποσπάσματος: 

(Απόσπασμα από την Εισαγωγή στο δοκίμιο Ο μύθος του Προμηθέα στη λογοτεχνία*)

 

Η γοητεία της Ελλάδας απορρέει όχι μόνο από τη λάμψη της φιλοσοφικής, πολιτικής, κοινωνικής ή επιστημονικής σκέψης του Σωκράτη, του Πλάτωνα ή του Αριστοτέλη, του Περικλή, του Σολώνα ή του Πυθάγορα, αλλά και από την ομορφιά της ασύγκριτης Αφροδίτης της Μήλου, του ενός Απόλλωνα του Μπελβεντέρε, του Δισκοβόλου και της Ακρόπολης. Η γοητεία της Ελλάδας απορρέει και από τα έργα του Ομήρου, του Αισχήλου, του Σοφοκλή, του Ευριπίδη. Επειδή τα αριστουργήματά τους δεν έχασαν ακόμα τίποτα από τις υπέροχες και σαγηνευτικές συνιστάμενές τους, το μυστικό της πρωτότυπης και αιώνιας αξίας της ελληνικής τέχνης και λογοτεχνίας που πηγάζει από την καλοκαγαθία, ως “ανώτατη έκφραση του αρχαίου ελληνικού Ουμανισμού” (Zoe Dumitrescu-Buşulenga), από εκείνο το πνευνατικό μεγαλείο του δημιουργικού ανθρώπου, από εκείνη “την ευγενική απλότητα και το ήρεμο μεγαλείο” (Winckelmann).

                Στην πνευματική ιστορία της ανθρωπότητας η τέχνη των αρχαίων μύθων αποτέλεσε μια πρώτη προσπάθεια του ανθρώπου να κυριεύσει τον κόσμο με τη βοήθεια της φαντασίας , διότι ο μύθος απεικονίζει ταυτοχρόνως μια ανθρωποποίηση, μια αυτογνωσία του ανθρώπου στις φανταστικές του δομές. Ασχολούμενος με τα πιο διαφορετικά προβλήματα ως προς την αγάπη, τον πόλεμο, την αμαρτία, την τυραννία, την τόλμη, τη μοίρα κλπ., ο αρχαίος ελληνικός μύθος (του Οιδίποδα, του Διονύσου, της Ηλέκτρας, της Αντιγόνης, του Ορφέα, του Ναρκίσσου κ.α.) προσέφερε τα στοιχεία μιας γενικά αντιεκιμενοποιημένης στον προβληματισμό της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας ανθρώπινης υπαρξιακής κατάστασης . Ο ίδιος ο μύθος θα αποτελέσει έναν σταθερό πειρασμό για την λογοτεχνία και την τέχνη στην αιώνια ανανεωμένη προσπάθειά τους να προσεγγίσουν την ουσία των υπαρξιακών προβλημάτων. Ο γενικός ανθρώπινος χαρακτήρας της ελληνικής τέχνης της ασφαλίζει την διαρκή επικαιρότητα, όπως συμβαίνει και στον μύθο του Προμηθέα. (...)

24/06/2012

 

*Το δοκίμιο πρωτοδημοσιεύθηκε στο περιοδικό „Revista de teorie şi istorie literară” της Ακαδημίας της Ρουμανίας. Αναδημοσιεύεται από τον τόμο δοκιμίων Echivalenţe culturale – De la Odysseas Elytis la Nichita Stănescu de Andreas Rados (Πολιτιστικές αντιστοιχίες – Από τον Οδυσσέα Ελύτη στον Νικήτα Στανέσκου, Εκδ. CRONICA, Iaşi, 2001).


Διακρίσεις: 

της Ένωσης Ελλήνων Λογοτεχνών (για την προβολή και διάδοση των Ελληνικών Γραμμάτων στη Ρουμανία)

της Ένωσης Συγγραφέων Ρουμανίας (για την προβολή και διάδοση του Ελληνικού Πολιτισμού στη Ρουμανία και αντίστροφα)

του περιοδικού Cronica (για την προβολή και διάδοση του Ελληνικού Πολιτισμού στη Ρουμανία μέσω του περιοδικού αυτού)

της  Ένωσης Ελλήνων Ρουμανίας (για την προσφορά στην ίδρυση και ανάπτυξη της Ένωσης Ελλήνων Ρουμανίας)

της  Ένωσης Συγγραφέων Ρουμανίας – παράρτημα Ιασίου (για το βιβλίο-ανθολόγιο Ο Ήλιος της Βεργίνας – σύγχρονοι ποιητές της Θεσσαλονίκης, το οποίο αναγνωρίζεται ως αξιόλογο εκ διαγωνισμού)

τιμητική διάκριση στο 20ο Διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης “NICHITA STĂNESCU” – Πλοϊέστι / Ρουμανία 2008 ]για τη διάδοση του έργου του Ρουμάνου ποιητή και το βιβλίο Λυπάμαι που δεν είμαι Έλληνας (Τέσσερις Ρουμάνοι ποιητές), στα ελληνικά]

Μετάλιο της Ένωσης Συγγραφέων Ρουμανίας, 2008 (για την προβολή και διάδοση του Ελληνικού Πολιτισμού στη Ρουμανία και αντίστροφα)

- Τιμητική διάκριση εκ διαγωνισμού για τη μετάφραση του βιβλίου Ο ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ ΜΙΛΕΙ ΓΙΑ ΘΕΟ από το Παράρτημα Ιασίου της Ένωσης Συγγραφέων Ρουμανίας.