ΣΕΦΕΡΙΑΔΟΥ


21/03/21

Απόσπασμα από το μυθιστόρημα «Οι σαράντα τρεις σιωπές», εκδόσεις Κέδρος, 2018

 

Την παραμονή της επιστροφής τους κηδευόταν ο Γιώργος Σεφέρης. Η Έλλη με τους γονείς της παρακολουθούσε από το μπαλκόνι του ξενοδοχείου τη νεκρική πομπή να συνοδεύεται από αληθινή λαοθάλασσα. Ξαφνικά, άρχισαν να ψάλλουν το απαγορευμένο τραγούδι του Θεοδωράκη «στο περιγιάλι το κρυφό». Νότες και συνθήματα δονούσαν την πρωτεύουσα της Ελλάδας: «Αθάνατος», «Ελευθερία», «Δημοκρατία». Οι αστυνομικοί παρακολουθούσαν βλοσυρά αμήχανοι την κηδεία του ποιητή να μετατρέπεται σε διαδήλωση κατά του καθεστώτος.  Ήταν η στιγμή που οι ξένοι επισκέπτες μπορούσαν να δουν πεντακάθαρα τι κρυβόταν κάτω από την κρούστα της κανονικότητας.

Ο πατέρας συνέδεσε την κηδεία του Σεφέρη με εκείνην του Παλαμά εν μέσω Κατοχής.

«Η ποίηση πουθενά αλλού δεν είναι ζώσα όπως στην Ελλάδα. Αν το γένος μας αποκοπεί από τους ποιητές του, θα οδεύσει την οδόν της απωλείας…»

Το ίδιο εκείνο βράδυ, στο δείπνο, η Έλλη διάβασε στους γονείς της ένα ποίημα που εμπνεύστηκε από τον «Έφηβο των Αντικυθήρων» και κατόπιν τους ανακοίνωσε με ενθουσιασμό ότι είχε αποφασίσει να σπουδάσει Αρχαιολογία. Ο πατέρας τής έβαλε μισό ποτήρι κρασί και ήπιαν στην επιτυχία των στόχων της. Η μητέρα δεν θέλησε να χαλάσει τη γιορτινή ατμόσφαιρα. Στο κάτω κάτω αυτή ήταν η Έλλη τους. Ακόμη κι απ’ το γιαούρτι Σηλυβρίας στην αρχαιότητα κατέληξε! Τι θα μπορούσαν να κάνουν; Η τάση της για ποίηση, για φιλοσοφία, για εν γένει άχρηστα πράγματα, χωρίς οικονομικό αντίκρισμα,  ήταν ολοφάνερη. Ωστόσο, δεν μπόρεσε να μην αναρωτηθεί μέσα της, τι άραγε θα έκανε μια αρχαιολόγος στην Αυστραλία.

 

 Καθώς ανέβαινε τις σκάλες  του αεροπλάνου, η Έλλη κοντοστάθηκε και κοίταξε πίσω της. Όπου κι αν πήγε σ’ αυτήν τη χώρα, συνάντησε την Ιστορία, τον μύθο, την υψιπέτιδα τέχνη, την όμορφη και ποικιλόμορφη φύση, τη θαλπωρή των ανθρώπων. Πότε θα ξαναρχόταν άραγε;

Τακτοποιήθηκε στη θέση της δίπλα στο παράθυρο. Δεν άργησαν να απογειωθούν. Ήδη η γη των προγόνων της περνούσε στον χώρο των αναμνήσεων. Όμως το πλούσιο σε εμπειρίες ταξίδι ήταν γι’ αυτήν λειψό. Έπρεπε να  είχαν βρει χρόνο τουλάχιστον για μια επίσκεψη στους Δελφούς, στον ομφαλό της γης… Περισσότερο απ’ όλα τα θαυμαστά που είχε διαβάσει, ο νους της είχε κολλήσει στον τοίχο όπου αναγράφονται τα ονόματα  οκτακοσίων εβδομήντα δούλων που απελευθερώθηκαν.  Οκτακόσιοι εβδομήντα άνθρωποι είχαν γιορτάσει εκεί πριν από  δυόμισι χιλιάδες χρόνια τη μεγαλύτερη γιορτή του ανθρώπου: ελευθερία! Ήδη από τον 6ο αιώνα π. Χ. το Δίκαιο της Γόρτυνας τιμωρούσε την προσβολή δούλου. Το πληροφορήθηκε με κατάπληξη γνωρίζοντας τη συμπεριφορά των Βρετανών απέναντι στους Αβορίγινες είκοσι τέσσερις αιώνες αργότερα!

Άνοιξε τον οδηγό του Αρχαιολογικού Μουσείου Αθηνών, με τον Έφηβο του Μαραθώνα στο εξώφυλλο. Περνούσε από τον αρπιστή της Κέρου στους αρχαϊκούς Κούρους, στα χρυσά προσωπεία των Μυκηναίων, κι έπειτα στον Ποσειδώνα και στον μικρό ιππέα του Αρτεμισίου, στην επιτύμβια στήλη της Ηγησούς, στην κεφαλή ενός φιλοσόφου, στον αστραφτερό Έφηβο των Αντικυθήρων, στο χαμογελαστό παιδάκι με τη χήνα, και αναρωτιόταν από τι, άραγε, ευνοήθηκαν οι άνθρωποι σε αυτό εδώ το σημείο του πλανήτη για ν’ αναπτύξουν τέτοιον πρωτοφανή πολιτισμό. Πώς επιτεύχθηκε αυτή η εξέλιξη; Τι σήμαινε για την κοινωνία κάθε στάδιό της το οποίο αντικατοπτριζόταν στην τέχνη; Τέχνη που, από την προϊστορική ακόμη εποχή απεικόνιζε την ίδια την τέχνη της μουσικής με τα ειδώλια του αρπιστή και του αυλητή, ενώ οι αδέξιοι Κούροι ευαγγελίζονταν τον ελεύθερο άνθρωπο, ευαγγελίζονταν τη δημοκρατία, ευαγγελίζονταν την ανατολή ενός ανεπανάληπτου πολιτισμού.

Δείτε επίσης


Ο Αλέξης Ζήρας Χωρίς Ερώτηση

Ο Αλέξης Ζήρας «Χωρίς Ερώτηση»

29/09/16
Η νέα σειρά της ΕΡΤ2 “Χωρίς Ερώτηση”, ξεφεύγοντας από τους περιορισμούς του τυπικού ντοκιμαντέρ, επιδιώκει μέσα απο μια σειρά μοναδικών χωρίς διακοπή εξομολογήσεων,
ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ - ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: ΝΙΚΟΣ ΓΚΑΤΣΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ 11, 12, 13 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ ΙΟΝΙΟΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑ

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ - ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: ΝΙΚΟΣ ΓΚΑΤΣΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ 11, 12, 13 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ ΙΟΝΙΟΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑ

11/11/22
ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ -ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Κέρκυρα 11, 12 και 13 Νοεμβρίου 2022 ΙΟΝΙΟΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑ   Τιμητικά προσκεκλημένη η κ. Αγαθή Δημητρούκα -Παρασκευή 11 Νοεμβρίου 2022 – Ιόνιος Ακαδημία Απογευματινή