Το ελληνικό Βιβλιοπωλείο Δεσμός στο Παρίσι

Ο «Δεσμός » έκλεισε τον Ιούνιο το 2023 σαράντα χρόνια αδιάκοπης
λειτουργίας στο Montparnasse, καρδιά του ιστορικού Παρισιού. Στα ράφια του
υπάρχουν δίπλα δίπλα στην γλώσσα που γράφτηκαν και που μιλιέται ακόμα,
εδώ και τρεις χιλιάδες χρόνια, τα κείμενα των κλασικών της αρχαιότητας, της
βυζαντινής γραμματείας και της νεολληνικής λογοτεχνίας, καθώς και
μεταφρασμένοι στα γαλλικά Έλληνες λογοτέχνες και δοκίμια και άλλα βιβλία
που αφορούν την Ελλάδα του χθες και του σήμερα.
Παράλληλα, από το 1996 ξεκίνησαν εκδόσεις μεταφρασμένης ελληνικής
λογοτεχνίας. Ποίηση, γεωγραφία, δοκίμια, πρακτικά συνεδρίων, θέατρο. Το
δίγλωσσο περιοδικό που ακολούθησε μετρά σημέρα -22 χρόνια μετά την
έκδοσή του- 52 τεύχη αφιερωμένα εξ ολοκλήρου στην Ελλάδα και τον
πολιτισμό της. Επίσης, οι ασταματητες παρουσιάσεις βιβλίων, οι συχνές
διοργανώσεις συναντήσεων συγγραφέων με τους αναγνώστες και τα
πολυάριθμα débats, τις εκθέσεις έργων Ελλήνων και φιλελλήνων καλλιτεχνών-
ζωγράφων-γλυπτών-φωτογράφων, αλλά και η διδασκαλία της ελληνικής
γλώσσας με εξαιρετικούς καθηγητές από το 1983, έκαναν όπως ο « Δεσμός »
μετατράπηκε από απλό βιβλιοπωλείο σε έναν χώρο συνάντησης και διαλόγου,
όπου μέσα από ένα πνεύμα απόλυτης ελευθερίας ευδοκίμησαν πολλές
γνωριμίες και φιλίες.

Σαν αντίλαλος της σύγχρονης Ελλάδας μεταφέρει στο Παρίσι, σταυροδρόμι
πολιτιστικών ρευμάτων, την φωνή μιας χώρας, η οποία, παρά τις δυσκολίες,
συνεχίζει να δημιουργεί και να αγωνίζεται.
Το 2020 θα γράψει ο σκηνοθέτης Ροβήρος Μανθούλης μεταξύ άλλων: « (...) Η
rue Vandamme, το μικρό δρομάκι στην περιοχή του Montparnasse, ένα « όρος
του Παρνασσού » στο κέντρο του Παρισιού ήταν - και είναι - συχνά γεμάτη
από πιστούς φίλους του « Δεσμός » μπροστά στο βιβλιοπωλείο του. Ο δρόμος
έγινε συνέχεια του « Δεσμός »!
Ζούμε στην εποχή της ηλεκτρονικής αποξένωσης. Ο Δεσμός έχει μια πλήρη
ηλεκτρονική παρουσία στο Διαδίκτυο. Αλλά « δεσμός » σημαίνει ένα δέσιμο,
ένα πλησίασμα εραστών του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού. Γιατί υπάρχει,
γιατί δεν έπαψε να υπάρχει, ο Δεσμός να είναι ένα μικρό ελληνικό
« πολιτιστικό κέντρο » στην ξενιτιά. Για μας και για τους Γάλλους φίλους μας.

Εμείς εξόριστοι κάποτε, πρεσβευτές αργότερα ενός ελληνικού κόσμου που
μονίμως αναγεννάται πολιτικά και πολιτιστικά. »
Μέσα στον Χρόνο που μας περιέχει, η μια δεκαετία διαδέχεται την άλλη,
όμως η καθεμιά ξεχωριστά έχει το δικό της « πνεύμα εποχής Μέσα από την
δράση του « Δεσμού » στις τέσσερις αυτές δεκαετίες παρουσιάζονται οι
πολιτιστικοί δεσμοί Γαλλίας και Ελλάδας, αυτούς που ο Σεφέρης ονόμασε
«commerce spirituel».

Γιάννης Μαυροειδάκος